Stomatologia Współczesna
NR 2/2004
Wpływ właściwości fizykochemicznych past i żeli do pielęgnacji jamy ustnej dla dzieci na dostępność farmaceutyczną jonu fluorkowego
The effect of physicochemical properties of pastes and gels for oral cavity care for children and pharmaceutical availability of fluoride ion
dr n. farm. Justyna Kołodziejska, adiunkt w Zakładzie Technologii Postaci Leku, Katedra Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
mgr farm. Aneta Berner-Strzelczyk, asystent w Zakładzie Technologii Postaci Leku, Katedra Farmacji Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Słowa kluczowe: pasty do zębów dla dzieci, lepkość, rozciągliwość, fluor, dostępność farmaceutyczna
Poddano ocenie parametry fizykochemiczne (reologiczne) zakupionych w handlu detalicznym środków do pielęgnacji jamy ustnej dla dzieci, w formie past i żeli. Przy znanej zawartości fluoru w badanych preparatach wyniki przeprowadzonych badań zinterpretowano w aspekcie ich właściwości użytkowych, które decydują o dostępności farmaceutycznej jonu fluorkowego. Uzyskane wyniki badań nie upoważniają do przedkładania jednych produktów nad drugie, ale prowadzą do wniosku, że przenikanie jonu fluorkowego z badanych preparatów do otoczenia zewnętrznego może zyskać na efektywności przy optymalizacji sposobu ich użytkowania i ścisłym określeniu grupy odbiorców.
Key words: toothpastes for children, viscosity, spreadness, fluorine, pharmaceutical availability
Physicochemical parameters (rheological) of purchased in retail pastes and gels for oral cavity care for children were subject of evaluation. Knowing fluorine content in the investigated preparations, the results of the carried out studies were interpreted in the aspect of their utilization properties which decide on fluoride ion pharmaceutical availability. The obtained results do not entitle to give priority to some products over others but lead to the conclusion that fluoride ion penetration from the investigated preparations to the external compartment can be more effective when optimizing the way of their usage and determining precisely the group of consumers.
Wpływ flawonoidów na zawartość wybranych pierwiastków w tkankach zmineralizowanych u szczurów eksponowanych na działanie fluorku sodu w wodzie pitnej
The influence of flavonoids on some elements content in mineralized tissues of rats exposed to sodium fluoride in drinking water
dr n. med. Ryta Łagocka, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM w Szczecinie
dr hab. n. med. Jadwiga Buczkowska-Radlińska, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM w Szczecinie
dr n. med. Katarzyna Jakubowska, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Biochemii i Chemii PAM w Szczecinie
lek. stom. Renata Kozak, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM w Szczecinie
dr n. med. Mariusz Lipski, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Dariusz Chlubek, kierownik Katedry i Zakładu Biochemii i Chemii PAM w Szczecinie
dr n. med. Zofia Myśliwiec, starszy specjalista w Zakładzie Fizjologii Katedry i Zakładu Fizjologii PAM w Szczecinie
Słowa kluczowe: fluor, flawonoidy, tkanki zmineralizowane
Celem pracy było zbadanie, czy chryzyna wpływa na stężenie wapnia, magnezu i fluorków w zmineralizowanych tkankach zwierząt eksponowanych na działanie fluorku sodu w wodzie pitnej. Otrzymane wyniki badań wykazały, że chryzyna nie wpływa na kumulację fluorków w kościach żuchwy i zmineralizowanych tkankach zębów, a jej suplementacja wiąże się z większą mineralizacją badanych tkanek.
Key words: fluoride, flavonoids, mineralized tissues
The aim of this work was to study the influence of chrysin on calcium, magnesium and fluoride content in mineralized tissues of rats exposed to sodium fluoride in drinking water. The results indicated that chrysin did not influence on fluoride accumulation in mineralized tissues. Its supplementation was associated with teeth and bone better mineralization.
Ocena mikrotwardości zębiny korzeniowej poddanej działaniu środków płuczących
The evaluation of microhardness of root dentine affected by various irrigants
lek. stom. Monika Olejniczak, Zakład Propedeutyki i Diagnostyki Stomatologicznej Katedry Stomatologii Ogólnej UM w Łodzi
lek. stom. Michał Łęski, Zakład Endodoncji UM w Łodzi
dr inż. Leszek Klimek, Instytut Inżynierii Materiałowej Politechniki Łódzkiej
prof. dr hab. n. med. Stanisław Suliborski, kierownik Katedry Stomatologii Ogólnej UM w Łodzi
Słowa kluczowe: zębina korzeniowa, mikrotwardość, środki płuczące
Celem pracy było zbadanie wpływu środków płuczących, takich jak 15% EDTA oraz 2% NaOCI, na mikrotwardość zębiny korzeniowej poddanej ich działaniu. Badanie zostało wykonane metodą Vickersa za pomocą mikrotwardościomierza firmy Zwick. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że zarówno stosowanie 15% EDTA, jak i 15% EDTA, a następnie 2% NaOCI powoduje istotne statystycznie obniżenie twardości zębiny korzeniowej.
Key words: root dentine, microhardness, irrigants
The aim of this study was to investigate the influence of irrigants, such as: 15% EDTA, 2% NaOCI and 15% EDTA followed by 2% NaOCI, on the microhardness of root dentine.
The study was carried out according to the Vicker`s method using the Zwick microhardness indentor.
Using both 15% EDTA and 15% EDTA followed by 2% NaOCI causes statistically significant decrease in root dentine microhardness.
Ocena szczelności brzeżnej wypełnień wykonanych z materiału złożonego Filtek Supreme 3M-ESPE
The evaluation of marginal seal of composite restorative material Filtek Supreme 3M-ESPE
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Marcin Aluchna, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Marta Raczyńska, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. stom. Marta Drabarczyk-Nasińska, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: szczelność brzeżna, kompozyt nanofilowy, samowytrawiający system wiążący
W pracy przedstawiono nowy materiał, światłoutwardzalny kompozyt nanofilowy Filtek Supreme firmy 3M -ESPE, przeznaczony do stałych uzupełnień twardych tkanek zęba i samowytrawiający system wiążący Adper Propt-L-Pop firmy 3M-ESPE, który został poddany ocenie in vitro pod względem szczelności brzeżnej. Badanie przeprowadzono na usuniętych zębach ludzkich. Ocenę szczelności brzeżnej wykonanych wypełnień przeprowadzono na podstawie testu penetracji barwnika i czterostopniowej skali Meyera.
Key words: marginal seal, nanofill composite, self-etching system
The authors present the new composite restorative nanofill light-cured material Filtek Supreme f. 3M ESPE and self- etching system Adper Propt-L-Pop f. 3M ESPE. The aim of this in vitro study was to evaluate marginal seal of restorations. The restorations were made in extracted human teeth. Method of pigment penetration and four scale Meyer`s was used in evaluation.
Ocena porównawcza różnych technik preparacji twardych tkanek zęba. Część I. Opis wybranych technik preparacji ubytków próchnicowych
Comparative evaluation of various methods of dental hard tissue preparation. Part l. Description of selected techniques of cavity preparation
lek. stom. Marta Raczyńska, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
prof. dr hab. Ludwik Pokora, Katedra i Zakład Podstaw Terapii Fizykalnej, AM w Bydgoszczy
Słowa kluczowe: próchnica, opracowanie mechaniczne/chemomechaniczne, laser YAG: Er
Podczas leczenia zachowawczego ubytków próchnicowych istotny wpływ na jakość wykonanej odbudowy ma dobór odpowiedniej do sytuacji klinicznej metody preparacji ubytku oraz zastosowanie właściwego materiału wypełnieniowego. Struktura uzyskanej powierzchni szkliwa i zębiny zależy od zastosowanej techniki preparacji ubytku. Obecnie lekarz stomatolog może wykorzystać jedną z wielu dostępnych metod preparacji twardych tkanek zęba, a mianowicie: metodę tradycyjną – turbinę lub mikrosilnik z wiertłem diamentowym, chemomechaniczną – żel Carisolv, laserową – z wykorzystaniem impulsowego lasera Yagowo-Erbowego, abrazję powietrzną i sonoabrazję. W prezentowanym opracowaniu przedstawiono porównanie wybranych technik preparacji twardych tkanek zęba.
Key words: caries, mechanical/chemo-mechanical excavation, erbium:YAG laser
In the operative treatment of carious lesions a significant role in the final quality of the restoration is played by method of cavity preparation and the choice of material, appropriate to the clinical situation. The surface of enamel and dentin obtained at the end of cavity preparation depends on the techniques of preparation. A number of excavation techniques are available to the dentist: traditional turbine or slow-speed bur, chemo-mechanical method (Carisolv gel), Erbium:YAG laser beam, air-abrasion and sono-abrasion. The aim of this study was to compare six methods of cavity preparation.
Stan uzębienia u dzieci z glikogenozami wątrobowymi w zależności od rodzaju stosowanej diety leczniczej
The state of dentition in children with glycogenosis according to a therapeutic diet
dr n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, kierownik Zakładu Patologii Jamy Ustnej Instytutu Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka
lek. stom. Danuta Wrześniewska, Zakład Patologii Jamy Ustnej Instytutu Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka
Joanna Taybert, Klinika Chorób Metabolicznych Instytutu Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka
prof. dr hab. n. med. Ewa Pronicka, kierownik Kliniki Chorób Metabolicznych Instytutu Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka
prof. dr hab. n. med. Barbara Adamowicz-Klepalska, kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej AM w Gdańsku
Słowa kluczowe: glikogenoza, dieta, higiena jamy ustnej, próchnica
Celem pracy była ocena stanu zdrowia uzębienia i określenie potrzeb leczniczych pacjentów z glikogenozami w zależności od rodzaju stosowanej diety leczniczej: bogatowęglowodanowej lub bogatobiałkowej. Zbadano 36 osób w wieku od 2,5 roku do 22 lat. Uzyskane wyniki wykazały niezadowalający stan higieny jamy ustnej, bardzo częste występowanie próchnicy i znaczną jej intensywność przy niskim wska?niku leczenia zębów, przy czym wiek pacjentów i rodzaj stosowanej diety nie miały w tym przypadku znaczenia. Wskazuje to na rolę dużej częstości spożywania posiłków w etiologii próchnicy u pacjentów z glikogenozami, a także na konieczność wczesnego wdrażania stomatologicznych działań profilaktyczno-leczniczych.
Key words: glycogen storage diseases GSD, diet, oral hygiene, caries
The aim of this study was to evaluate the state of dentition of patients with glycogenosis according to a therapeutic diet: high carbohydrate diet or high protein diet and to determine treatment needs. The examination was carried out on 36 persons at the age 2,5-22. Results obtained during the study have shown unsatisfactory state of oral hygiene, very high caries frequency and intensity regadless of age and therapeutic diet. These facts indicate a significance of high frequency of eating in caries etiology and a necessity of early dental treatment and prophylaxis.
Morfologiczne zmiany w uzębieniu mlecznym i mieszanym u dzieci z wrodzonym zakażeniem wirusem cytomegalii
Morphological alternations to primary teeth in the case of children with congenital CMV infection
lek. stom. Agnieszka Wal, Zakład Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
dr n. fiz. Jolanta Siemińska, Zakład Fizjologii Klinicznej i Doświadczalnej AM w Warszawie
dr n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, Zakład Patologii Jamy Ustnej CZD w Warszawie
lek. stom. Iwona Bolc, Zakład Patologii Jamy Ustnej CZD w Warszawie
dr n. med. Aleksander Remiszewski, kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
lek. stom. Anna Grzybowska, Zakład Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
dr n. med. Maria Wacińska-Drabińska, Zakład Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
dr n. med. Jadwiga Janicha, Zakład Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: dzieci, cytomegalia wrodzona, zęby
Cytomegalią jest jedną z najczęściej występujących wrodzonych infekcji u dzieci (ok. 55%). Czynnikiem etiologicznym jest ludzki wirus cytomegalii (HCMV). W postaci wrodzonej ciężkie objawy kliniczne występują u ok. 15% noworodków. W pozostałej grupie dzieci w okresie niemowlęcym nie obserwuje się żadnych objawów, ale nawet po wielu latach mogą mieć miejsce następstwa przebytego bezobjawowego zakażenia. Materiał badawczy stanowiła grupa 80 dzieci w wieku od półtora roku do 10 lat. U wszystkich dzieci zaobserwowano opóźnione ząbkowanie. Ocena stanu błony śluzowej wykazała bardzo wysoki odsetek zapaleń dziąseł. W badanej populacji ustalono następujący poziom uszkodzeń szkliwa wg WHO: w uzębieniu stałym u dzieci do 10 r.ż. -55%, w uzębieniu mlecznym dzieci poniżej 2,5 r.ż. – 51,5%. U 70,4% dzieci w przedziale wiekowym 2,5-5 r.ż. notowano również większą podatność zębów na próchnicę. Wysoki odsetek zmian szkliwa zębów mlecznych może świadczyć o uszkadzającym działaniu wirusa na procesy zachodzące podczas odontogenezy.
Key words: children, congenital cytomegalovirus, infection, teeth
Cytomegalovirus infection is mostly occuring congenital infection (about 55%). The etiological factor is the Human Cytomegalovirus (HCMV). In its innate form serious clinical symptoms occur in about 15% cases of infants. In the group of about 85% babies no symptoms have been observed. However, even after many years some outcomes of past asymptomatic infection might occur. Our research group consisted of 80 children aged 1,5 to 10. In all the cases late teething has been recorded. Also, while estimating mucous membrane condition high percentage of gums inflammations has been observed. According to WHO, the following enamel damage levels have been established: for permanent dentition of kids till the age of 10-55%, for primary dentition of kids till age of 2,5-51,5% and 70,4% for kids between 2,5 and 5. Additionaly, significant susceptibility to dental caries has been registered. High percentage of changes in primary teeth enamel might be a proof of damaging effect of the virus on the odontogenical processes.
Leczenie zespołowe periodontologiczno-ortodontyczne pacjentów dorosłych
Combined periodontal-orthodontic treatment of adult patients
dr n. med. Anna Wierusz, kierownik Zakładu Ortodoncji WCS w Warszawie
lek. stom. Helena Kulikowska, kierownik Zakładu Chorób Błon ?luzowych WCS w Warszawie
lek. stom. Małgorzata Adamczyk, Zakład Ortodoncji WCS w Warszawie
lek. stom. Ewa Sieńkowska, Zakład Ortodoncji WCS w Warszawie
Słowa kluczowe: leczenie ortodontyczne, leczenie periodontologiczne, ruchomość zębów, choroby przyzębia
Praca opisuje trzy przypadki leczenia pacjentów z zaawansowanym zapaleniem przyzębia dorosłych, z zanikiem kości tkanek podporowych, migracją i rozchwianiem zębów. Chociaż tradycyjne postępowanie w takich przypadkach polega na ekstrakcji zęba i uzupełnieniu protetycznym, w pracy tej przedstawiono postępowanie alternatywne, będące połączeniem leczenia periodontologicznego i ortodontycznego
Key words: orthodontical treatmen, periodontical treatment, mobility of teeth, periodontitis
This paper reports of three patients suffering from rapidly progressive periodontitis, with infra-bony loss, accompanied by migration and mobility of teeth. Although traditional treatment in such cases includes extraction and prosthetic replacement, an alternative treatment has been shown in this paper, which is combined periodontological and orthodontical treatment.
Ząb wgłobiony – przegląd piśmiennictwa
Dens invaginatus – a literature review
lek. stom. Katarzyna Marczewska-Sosnowska, Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Endodoncji UM w Łodzi
dr n. med. Agnieszka ?ęcin, Zakład Endodoncji UM w Łodzi
Słowa kluczowe: ząb wgłobiony, leczenie endodontyczne
Ząb wgłobiony to rodzaj zaburzenia morfologicznego, powstałego w czasie rozwoju zęba, spowodowanego zagłębieniem brodawki zębowej. Najczęściej występuje w bocznych i przyśrodkowych zębach siecznych i kłach szczęki, nadliczbowych zębach siecznych, a także w zębach siecznych i przedtrzonowcach żuchwy. Klinicznie ząb wgłobiony charakteryzuje się nieprawidłową morfologią korony, może mieć różne rozmiary i kształty. Rozpoznanie zębów wgłobionych jest najczęściej przypadkowe i następuje podczas oceny zdjęć rentgenowskich. Przyczyny powstawania zębów wgłobionych są niejasne i kontrowersyjne. Przypuszczalna etiologia związana jest z ogniskowym opó?nieniem wzrostu lub z miejscowym ciśnieniem zewnętrznym w pewnych obszarach zawiązka zęba. W przypadku zębów wgłobionych stosowane jest leczenie zapobiegawcze, endodontyczne i endodontyczno-chirurgiczne.
Key words: dens invaginatus, endodontic treatment
A dens invaginatus is a kind of the morphological disorder, which is formed during tooth`s evolution in the dental papilla. Generally, a dens invaginatus occurs in the maxillary lateral and central incisors and canines, supernumerary incisors and also in the mandibular incisors and premolars. Clinically, a dens invaginatus presents unusual crown morphology with different sizes and shapes. The diagnosis of a dens invaginatus very often is accidental and it could be found on X-rays. The causes of a dens invaginatus formation are questionable and controversial. Hypothetical etiology has been related either to focal growth retardation or to localized external pressure in certain areas of the tooth bud. Preventive, endodontic, endodontic-surgical treatment is required in a case of a dens invaginatus.
Zastosowanie wodorotlenku wapnia w stomatologii -na podstawie piśmiennictwa
The use of calcium hydroxide in dentistry – the review of the literature
dr hab. n. med. Lidia Postek-Stefańska, kierownik Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego w Zabrzu Śl. AM w Katowicach
lek. stom. Magdalena Brzoza, stażysta podyplomowy Specjalistycznej Lecznicy Stomatologicznej w Bytomiu Śl. AM w Katowicach
lek. stom. Justyna Kalacińska, asystent Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego w Zabrzu Śl. AM w Katowicach
Słowa kluczowe: wodorotlenek wapnia, stomatologia zachowawcza, zastosowanie
W pracy omówiono, na podstawie przeglądu piśmiennictwa i własnych badań, zastosowanie wodorotlenku wapnia w takich metodach leczenia miazgi, jak przykrycie pośrednie, bezpośrednie, amputacja i ekstyrpacja przyżyciowa, apeksogeneza, apeksyfikacja oraz w leczeniu przewlekłych zapaleń tkanek okołowierzchołkowych.
Key words: calcium hydroxide, conservative dentistry, application
On the basis of literature and own studies this report describes the use of calcium hydroxide in such therapeutic techniques as direct and indirect pulp capping, vital amputation, vital extirpation, apexogenesis, apexification and in the treatment of chronic inflammations of the periapical tissues.