Stomatologia Współczesna nr 3/1994

Stomatologia Współczesna

NR 3/1994

Vivacare
Metodyka współczesnej profilaktyki (część I)

dr Siegward D. Heintze, pracownik naukowy Północnej Kliniki Dentystycznej Zakładu Ortodoncji i Stomatologii Dziecięcej w Berlinie

Zdrowie jamy ustnej jest zagrożone głównie z powodu występowania próchnicy i chorób przyzębia. Inne schorzenia, jak np. choroby błony śluzowej jamy ustnej, urazy i guzy odgrywają w patologiach jamy ustnej rolę raczej podrzędną.

Znoszenie nadwrażliwości szyjek zębowych lakierem fluorowym Duraphat i cementem szklano-jonomerowym Vitrebond

dr n. med. Elżbieta Jodkowska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie

W piśmiennictwie stomatologicznym ostatnich lat wiele uwagi poświęcono zespołowi nadwrażliwości zębiny. Występuje on w większości przypadków w zębach klinicznie zdrowych bez oznak próchnicy, w zębach z uszkodzonymi mechanicznie tkankami oraz w zębach objętych procesem patologicznym [2, 3].

Dentin hypersensitivity in 123 teeth was randomly treated with Duraphat or Vitrebond. No patients were included unless they, complained pain for long period of time caused by cold, warm, sweet, touch. Patients were excluded it the dentin hybersensitivity could have been caused by caries lesions, operative caries treatment, cervical abrasion/erosion lesions desper than 1 mm, and/or periodontal surgery or root scaling within the last 6 months. The pain was registered on a 3 scale. The reduction of hypersensitivity continued for 12 months. With Duraphat 67% of the treatments failed within 1 wk. and the 1 -yr success rate was nearly 25%. With Vitrebond 5% failed within the 1 wk. and the 1 -yr success ratę was nearly 70%. Patients in whom Duraphat failed treated with Vitrebond and vice versa; the 1-yr success rate for the retreated teeth was 70% when „Duraphat-failures” were treated with Vitrebond and 38% when „Vitrebond-failures” were treated with Duraphat.

Nowe możliwości w diagnostyce periodontologicznej – TPS Probe i Peri Probe

lek. stom. Elżbieta Borowicz-Andrzejewska, asystent Zakładu Stomatologii Dzieci i Młodzieży IS AM im. K Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Maria Borysewicz-Lewicka, kierownik Zakładu Stomatologii Dzieci i Młodzieży IS AM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

W pracy przedstawiono uwagi na temat przydatności klinicznej nowych instrumentów przeznaczonych do diagnostyki periodontologicznej. Sonda TPS Probe umożliwia stosowanie bezpiecznej siły nacisku podczas zgłębnikowania kieszonki dziąsłowej. Urządzenie Peri Probe dzięki elektronicznemu odczytowi i rejestracji wyników badań znacznie przyspiesza i ułatwia badanie.

The paper presents a discussion on clinical usefulness of new diagnostic clevices in periodontology.
Among others it has been established that TPS Probe ensures exerting safe pressure during periodontal
probing while the use of Peri Probe eguipped with electroninic reading and recording devices significanthy shortens and facilitates the probing procedure.

Ocena kliniczna i w SEM wypełnień ubytków w zębach trzonowych i przedtrzonowych wykonanych z materiału złożonego Tetric – wyniki po 12 miesiącach obserwacji

Ivo Krejci, Mario Besek, Felix Lutz

Zgodnie z trójstronną techniką naświetlania wykonano 39 wypełnień z drobnocząsteczkowego hybrydowego materiału złożonego – Tetric. W każdym przypadku stosowano materiał łączący Syntac. Uzupełnienia oceniano po 6 i 12 mies. stosując metodę makrofotografii. Adaptację brzeżną badano w SEM natychmiast po założeniu oraz po 6 i 12 mies. na podstawie pobranych wycisków. Kształt anatomiczny, próchnica wtórna, wrażliwość pozabiegowa i pęknięcia wypełnienia uzyskały ocenę A w 100% po 12 mies. obserwacji. Natomiast przebarwienie brzegu wypełnień i kolor wykazały ocenę A w 97%, a B w 3%. Ocena adaptacji brzeżnej w SEM pokazała początkowe zachowanie przylegania A = 95%, natomiast kolejno po 6 mies. 93%, a po 12 – 89%. Nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic pomiędzy badaniem wstępnym wypełnień i po 12 mies. obserwacji w przypadku zębów trzonowych i przedtrzonowych oraz pomiędzy małymi i dużymi wypełnieniami. Całkowita ocena nowego materiału złożonego po 12 mies. obserwacji jest satysfakcjonująca. Znaczenie kliniczne: Wstępna ocena wypełnień wykonanych z materiału Tetric (z zastosowaniem Syntacu) przy użyciu trójstronnej techniki naświetlania sugeruje, że materiał ten pozwoli uzyskać klinicznie akceptowane, estetyczne uzupełnienia w zębach trzonowych i przedtrzonowych.

Thirty-nine conventional posterior composite fillings were placed according to the three-sited light curing technique using Tetric, a fine hybrid composite material, and Syntac, a dentin adhesive. Six and 12 months later, the restorations were clinically evaluated using macrophotographs. A quantitative marginal analysis was also done immediately after placing the restorations and the two recall intervals using a replica technique and an SEM . Contour, secondary caries, postoperative sensitivity and bulk fractures all rated „A” at 12 months. Mariginal discoloration and color match were scored as 97% „A” and 3% „B”. The SEM evaluation of the marginal adaptation showed 95% „continuous margin” initially and 93% at 6 months and 89% at 12 months. No statistical difference was found between the initial findings and the 12-month recall between premolars and molars, nor between small and large restorations. The overall performance of the new composite material during the 12-month observation period was satisfactory.

Kliniczna ocena materiałów Compofill i Compofill molaire (doniesienie wstępne)

dr n. med. Leopold Wagner, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS CSK WAM w Warszawie
prof. dr hab. med. Jan Trykowski, kierownik IS CSK WAM w Warszawie
lek. dent. Katarzyna Joniak, IS CSK WAM w Warszawie
lek. dent. Bożena Czerniakowska, IS CSK WAM w Warszawie

Poddano wstępnej, klinicznej ocenie światłoutwardzalne materiały złożone Compofill i Compofill molaire firmy Septodont. Badania przeprowadzono wykorzystując test Ryge. Po półtorarocznym okresie obserwacji stwierdzono, że materiały te dobrze spełniają wymagania kliniczne.

86 fillings made of visible light curing hybryd materials Compofill and Compofill molaire were evaluated clinically after 6, 12 and 18 months. Stability of fillings colour, anatomic shape, discolouration of the fillings edge, border adaptation, presence of secondary caries and reaction of dental pulp for thermic stimuli were controlled. In the course after 18 months 92% the fillings were aestimated as good.


Stan zdrowotny narządu żucia u dzieci chorych na hemofilię A, B i chorobę Willebranda

prof. dr hab. med. Maria Szpringer-Nodzak, kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
dr n. med. Maria Wacińska-Drabińska, adiunkt Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
lek. dent. Anna Tawczyńska, asystent Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
lek. dent. Anna Gordon, asystent Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Warszawie
prof. dr hab. med. Roma Rokicka-Milewska, kierownik Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii AM w Warszawie
dr n. med. Anna Klukowska, adiunkt Kliniki Pediatrii, Hematologii i Onkologii AM w Warszawie
prof. dr hab. med. Ulla Schroder, profesor Zakładu Pedodoncji Uniwersytetu w Lund

Oceniono stan narządu żucia u 125 dzieci w wieku od 2 do 15 lat chrych na hemofilię. Stwierdzono wysokie wskaźniki próchnicy uzębienia i u 50% przebadanych dzieci chore przyzębie. Z zaburzeń warunków zgryzowych najczęściej występowały wady podłużne, z dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych – samoregulująca się blokada, z wad szkliwa – hypoplazje, a ze zmian na błonie śluzowej jamy ustnej – wybroczyny krwawe.

Masticatory organ of 125 children with blood coagulation defects, aged 2 to 15 years, were examined. Dental status, periodontum, occlusal conditions, temporo-mandibular joints and oral mucosa, as well as orał hygiene and dietary habits were assessed. The results showed very high caries index DMFt-dmft ranged from 4,1 to 10,1 and DMFS – dmfs – from, 5,3 to 21,1, 50% of the children nad periodontal diseases.I the population we found an average of 1,6 changed sextantes per child. Among malocclusions – longitudinal anomalies were found most often (50,6%). Dislocation TMJ (74,2%) were most often observed symptoms among the temporo-mandibular joint disorders. Enamel hypoplasia was the most common among anomalies of enamel. Among oral mucosa diseases -the petechia were obserwed most often. Dietary index was correct and oral hygiene index was in the range from 1,24 to 1,89.

Badanie wpływu cross-linking na właściwości mechaniczne materiału akrylowego płyt protez

lek. dent. Magdalena Sułkowska, Koło naukowe przy Katedrze i Zakładzie Protetyki Stomatologicznej PAM

Celem pracy było zbadanie wpływu czynnika cross-linking – glikolu etylenowego dwumetakrylanu (EGDM) w stężeniach 5%, 10%, 20%, 40% na właściwości mechaniczne materiału akrylowego płyt protez. W badaniach zastosowano aparat Lloyd model L 2000 R (Loyd`s Instrument Machine model L 2000 R). Wartości mierzone – to współczynnik sprężystości i współczynnik wytrzymałości na zginanie. Analizę statystyczną przeprowadzono stosując Program Minitab i wartości Brytyjskiego Standardu. Stwierdzono, że czynnik cross-linking EGDM nie ma istotnego wpływu na właściwości mechaniczne materiału akrylowego płyt protez. Praca została przeprowadzona w Szkole Dentystycznej Uniwersytetu Bristol – w Bristolu, Wielka Brytania, podczas studenckiej praktyki wakacyjnej.

The aim of the study was to estimate the effects of cross-linking agent ethylene glycol dimethacrylate (EGDM) in concentrations of 5%, 10%, 20%, 40% on mechanical properties of an acrylic resin denture base material. The Transverse Def lection Test was carried out on the specimens using a Lloyd`s Instrument Machine model L 2000 R. The values measured were the flexural modulus of elasticity and flexural modulus of rupture. Statistical analysis was carried out using Minitab and the British Standard (BSI 2487/989). It was found that the cross-linking agent EGDM had no significant effect on mechanical properties of an acrylic resin denture base material. The study was carried out in the University of Bristol Dental School in Bristol, Great Britain during an elective visit.

Leczenie próchnicy w zębach trzonowych mlecznych

dr hab. med. Magdalena Wochna-Sobańska, kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej IS AM w Łodzi
dr n. med. Joanna Szczepańska, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej IS AM w Łodzi
dr n. med. Jan Pypeć, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej IS AM w Łodzi

W pracy przedstawiono przegląd metod leczenia próchnicy zębów trzonowych z zastosowaniem wypełnień z amalgamatów, cementów glass-ionomerowych, materiałów kompozycyjnych i koron stalowych.

This research paper presents the methods of caries treatment in primary molars with use of amalgam fillings, glass-ionomer cements, composite resin restorations and stainless steel crowns.


Działanie biologiczne interleukiny 1 a resorpcja kości w przebiegu choroby przyzębia

lek. stom. Emilia Klein-Dębek, kierownik Przychodni Stomatologicznej Polikliniki Rejonowej nr 4 w Warszawie
doc. dr hab. med. Marek P. Dąbrowski, kierownik Zakładu Immunologii Statecznego Zarządu Służby Zdrowia MSW w Warszawie

W ostatnich latach wykryto grupę drobnoustrojów odpowiedzialnych za występowanie choroby przyzębia i na podstawie wieloletnich badań nad chorobami przyzębia, m.in. na ziwerzętach gnotobiotycznych, stwierdzono, że nie istnieje tzw. dystroficzna postać choroby przyzębia. Choroba ta, mimo klinicznego braku płytki nazębnej, zawsze toczy się w obecności drobnoustrojów.

The influence of periodontopathogens on periodontinum and immune responce connected with interleukin 1 was reported. Interleukin 1 as a celi mediator of immune responce may improve the bone resorption in periodontitis in man.

Powikłania w leczeniu endodontycznym

prof. dr hab. n. med. Bolesława Arabska-Przedpełska, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Łodzi

W pracy omówiono powikłania powstające w czasie leczenia endodontycznego oraz w jego następstwie. Zwrócono również uwagę, jak należy zapobiegać tego rodzaju niepowodzeniom leczniczym.

The article presents complications which occur during endodontic procedures and following the treatment as well as preventive measures against treatment failures.

Suchość w jamie ustnej – przyczyny

dr n. med. Juliusz Minakowski, specjalizacje: stomatologia ogólna, neurologia, praktyka prywatna.
dr bioch. Andrzej Bidziński, kierownik Pracowni Metabolizmu Neuroprzekaźników, Zakład Biochemii w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie

W pracy podano różne przyczyny występowania suchości w jamie ustnej. Zaszeregowano je do grup określanych jako: uwarunkowania miejscowe, choroby ogólnoustrojowe, uboczne działania leków.

In the article are presented different reasons of oral dryness. These reasons were classificd as: local conditions, side-effects of drugs, systemic diseases.

Mierniki światła – radiometry

Marianna Miazek, Rafał Wyszyński

Radiometr jest to bardzo wygodne i niezawodne w użyciu użądzenie, pozwalające skontrolować optymalne działanie lamp do polimeryzacji światłem widzialnym materiałów dentystycznych, poprzez natychmistowy odczyt ich skuteczności. Radiometr bardzo szybko określa czy lampa działa poprawnie, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości zmusza do podjęcia działania mającego na celu ich
eliminacje. Pomimo, że radiometry mają skomplikowane układy elektroniczne – interpretacja ich wskazań jest bardzo prosta. Potwierdzają one prawidłowość funkcjonowania lampy albo też sygnalizują konieczność wydłużenia czasu utwardzania lub wymiany żarówki. W każdym przypadku korzystanie z radiometru umożliwia zorientowanie się w aktualnym stanie funkcjonowania lampy.

Primum non nocere

Marianna Miazek, Marek Kittel

Sądzę, że czytający ten tekst zgodzą się, iż niechętnie odnosimy się do nadmiernie teoretycznych publikacji. Podejmowane w nich rozważania, jak choćby kwalifikowanie stosowanych w praktyce lekarskiej preparatów do ściśle definiowanych chemicznie grup, są dla nas mniej atrakcyjne niż proste informacje dotyczące cech użytkowych. Takie uproszczone myślenie w ocenie materiałów nie jest błędem, jeżeli dotyczy preparatów obecnych na rynku wiele lat. Mają one zwykle „dużą literaturę” w postaci oryginalnych, porównawczych opracowań klinicznych, pochodzących często z wielu klinik. Są również opisywane w porównawczych pracach poglądowych, których wnioski oparte na rzetelnej statystyce mogą służyć jako wskazania przy wyborze materiałów w konkretnym przypadku klinicznym.