Stomatologia Współczesna
NR 4/2000
Zapobieganie próchnicy wtórnej
Prevention of secondary caries
prof. dr hab. med. Danuta Piątowska, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Łodzi
lek. stom. Dariusz Borczyk, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Łodzi
Słowa kluczowe: próchnica wtórna, zapobieganie, wypełnienia kariostatyczne, ocena ryzyka próchnicy
W pracy opisano sposoby zapobiegania próchnicy wtórnej. Największą rolę przypisano domowym zabiegom higienicznym jamy ustnej i diecie ubogo węglowodanowej. Opisano również wypełnienia o właściwościach kariostatycznych, których właściwy wybór oraz technika zakładania ma duże znaczenie w zapobieganiu próchnicy wtórnej.
Key words: secondary (recurrent) caries, prevention, cariostatic restorations, caries risk assessment, CRA
This paper reviews the ways of prevention of secondary caries. Preventive therapy dependent on the patient`s self-care s essential. However, the quality of the cariostatic restoration and the skill with which it is placed are also relevant to the prevention of recurrent caries.
Ocena czasu opracowania kanałów korzeniowych o różnym stopniu zakrzywienia
Evaluation of the time required for instrumentation of root canals with different degrees of curvature
dr n. med. Sławomir Ledzion, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS AM w Łodzi
Słowa kluczowe: czas opracowania kanałów, narzędzia endodontyczne, stopień zakrzywienia kanałów
Celem pracy była ocena czasu potrzebnego do opracowania kanałów prostych, średnio i znacznie zakrzywionych, trzema rodzajami narzędzi endodontycznych.
W badaniu stwierdzono, że zabieg opracowania kanałów trwa najkrócej po użyciu narzędzi LightSpeed, najdłużej zaś po zastosowaniu pilników Hedstrema. Zwiększanie krzywizny kanałów nie wpływało na zmianę czasu pracy narzędziami LightSpeed, powodowało jednak wydłużenie czasu pracy pilnikami Kerra i Hedstrema.
Key words: time of root canal instrumentation, endodontic instruments, degree of canal curvature
The aim of the study was to evaluate the time required for instrumentation of straight, mildly and severely curved canals using three types of endodontic instruments.
The results of investigations revealed that the procedure of root canal instrumentation was the shortest after using LightSpeed instruments and the longest after use of Hedstrem files. Ań increase in the canal curvature did not influence the time of root canal preparation with LightSpeed instruments, but it prolonged the time of instrumentation with Kerr and Hedstrem files.
Założenia i zastosowanie praktyczne półstałej płytki nagryzowej w praktyce ortodontycznej
The rationale and practical use of the semi-fixed bite plate in orthodontic theraphy
dr Stephen Williams, Majsraenget 20, 8340 Mailing, Denmark
Praca omawia projektowanie i zastosowanie kliniczne półstałej płytki nagryzowej, która jest używana w przypadkach szkieletowych zgryzów głębokich.
This short report describes the design and clinical use of a semi-fixed bite plate to be used in the case of skeletal deep bite. By „unblocking” the occlusion in the case of deep bite, an advantageous effect on mandibular development is postulated and illustrated in the case shown.
Uproszczona metoda wypełniania zwężających się stopniowo kanałów korzeniowych
Simplified Obturation of Tapered Canal Preparations
Barry Lee Musikant, Brett I. Cohen, Allan S. Deutsch – Autorzy są pracownikami Essential Dental Laboratories, South Hackensack, New Jersey, USA
Kanały korzeniowe opracowane ze zbieżnością ścian 0,06 mm i 0,08 mm są tradycyjnie kojarzone z termoplastyczną metodą wypełniania, chociaż przygotowanie kanałów umożliwia również zastosowanie pojedynczych ćwieków gutaperkowych o większej zbieżności ścian. Wykorzystanie tego typu ćwieków z równoczesnym zastosowaniem opatentowanej spirali EZ-Fill, umożliwiającej pełną kontrolę wprowadzania uszczelniacza na bazie żywicy epoksydowej, EZ-Fil, pozwala dentyście na maksymalne uproszczenie procedury wypełniania, gwarantując jednocześnie rezultaty co najmniej równe uzyskiwanym w metodach termoplastycznej i kondensacji bocznej.
Canals shaped to wider tapers, specifically 06 mm and 08 mm, have traditionally been associated with thermoplastic fills. However, the canals shaped to 06 mm and 08 mm tapers correlate very closely to the shape of fine-medium and medium gutta-percha points, respectively. Combining the placement of the single point fills with the patented EZ-Fill bi-directional spiral for well-controlled placement of the EZ-Fill epoxy resin sealer gives the dentist the ability to simplify the obturation procedure with results that are at least equal to those achieved with lateral condensation and thermoplastic techniques.
Dwuletnia kliniczna ocena materiału Ecusit Composite
Clinical irwestigation of Ecusit Composite – a two year study
dr n med. Leopold Wagner, IS CSK WAM w Warszawie
lek. stom. Robert Trykowski, Zakład Stomatologii Zachowawczej, IS CSK WAM w Warszawie
lek. stom. Marianna Miazek-Wagner, Zakład Stomatologii Zachowawczej IS CSK WAM w Warszawie
Słowa kluczowe: materiały złożone, ocena kliniczna, test Ryge
Klinicznej ocenie poddano materiał złożony Ecusit Composite. Przedstawiono wyniki uzyskane po 2-letniej obserwacji 91 wypełnień. Stwierdzono, że materiał spełnia wymagania kliniczne we wszystkich klasach ubytków.
Key words: composites, clinical study, Ryge`s test
Ecusit Composite restorative material was evaluated clinically by Ryge`s test. The present paper describes results obtained after 24 months` observation of 91 fillings made using this material. On the basis of our examination we can conclude that Ecusite Composite fulfills clinical requirements in all classes of cavity.
Próba oceny wpływu zastosowanej metody w leczeniu złamań żuchwy na wska?nik masy ciała chorego
An attempt to assess the influence of the applied method of treating mandibular fractures on the patient`s body weight index.
dr n. med. Marek Habelak, adiunkt I Katedry i Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Śl. AM w Zabrzu
dr n. med. Bożena Szporek, adiunkt I Katedry i Kliniki Chirurgii Szczekowo-Twarzowej Śl. AM w Zabrzu
dr n. med. Ryszard Pelc, adiunkt I Katedry i Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Śl. AM w Zabrzu
lek. stom. Ewa Hawro, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Szpital Kliniczny Nr l w Zabrzu
Słowa kluczowe: złamania żuchwy, metoda leczenia, wskaźnik masy ciała
Autorzy przebadali grupę 40 mężczyzn w wieku 25-46 lat leczonych w I Klinice Chirurgii Szczękowo-Twarzowej w Zabrzu z powodu złamania żuchwy. Chorych podzielono na dwie grupy. I grupę stanowili pacjenci leczeni wyłącznie chirurgicznie, a II leczeni zachowawczo. U wszystkich badanych obliczano wska?nik masy ciała (BMI) na początku leczenia oraz po 2 tygodniach. Wykazano, że istnieje zależność pomiędzy zastosowaną metodą leczenia a jej wpływem na wska?nik masy ciała leczonego. U chorych leczonych zachowawczo obserwowano zmniejszenie się masy ciała, czego nie potwierdzono u chorych leczonych wyłącznie chirurgicznie.
Key words: mandibular fractures, method of treating, body mass index
The authors examined a group of 40 males at the age of 25-46 who were treated for mandibular fractures at the l Maxillofacial Surgery Department SAM in Zabrze. The whole group of patients was split into two sub-groups. The patients from the first group had surgical treatment only and the patients from the second group had orthopedic treatment. The body weight index was calculated for all patients at the beginning of the treatment and then after 2 weeks. The examination proved that there is a correlation between the treatment method and the body weight index. For the patients having orthopedic treatment a loss of body weight was noticed and for the group having surgical treatment the body weight remained the same.
Irygacja w leczeniu zapaleń przyzębia. Część l. Rehabilitacja metody w świetle współczesnych badań
Gingival irrigation in the treatment pf periodontitis. Part l. Rehabilitation pf the method in the light of contemporary findings
prof. dr hab. med. Zbigniew Jańczuk, Zakład Stomatologii Dziecięcej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periododontologii PAM w Szczecinie
Słowa kluczowe: irygacje dziąsłowe, irygacje pod- i naddziąsłowe, leczenie zapaleń przyzębia
W czasach, gdy nie stosowano irygacji kieszonek przyzębnych, płukano jamę ustną wodami mineralnymi. Już w 1637 roku Marsilius Weigelius pisał o skuteczności ?ródeł emskich w leczeniu gnijących dziąseł (Weyna 1972), a. Magdeburg (1874 r.) polecał miejscowe stosowanie wód leczniczych przy „przewlekłych katarach jamy ustnej” (Weyna 1972). Po raz pierwszy temat leczenia chorób przyzębia wodami mineralnymi został jednak poruszony na kongresie w Töltz 1929 r. (Weyna 1972).
Key words: gingival irrigation, sub- and supragingival irrigation, treatment of periodontitis
In this part of the presentation the author describes the results of the last investigations, which explain the considerable effectiveness of gingival irrigation in the treatment of periodontitis.
Skuteczność i potrzeby leczenia endodontycznego u studentów stomatologii Śląskiej AM
The effectiveness and needs for endodontic treatment among dental students at the Silesian Medical Academy
dr n. med. Halina Kurek, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Stomatologii Zachowawczej i Chorób Przyzębia w Śl. AM w Katowicach
dr n. med. Ewa Zakrzewska-Pysz, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Stomatologii Zachowawczej i Chorób Przyzębia w Śl. AM w Katowicach
lek. stom. Małgorzata Skucha-Nowak, asystent Katedry i Zakładu Stomatotogii Zachowawczej i Chorób Przyzębia w Śi. AM w Katowicach
Słowa kluczowe: leczenie endodontyczne, epidemiologia, studenci
Zbadano 159 studentów Oddziału Stomatologii ?AM w wieku od 20 do 28 lat. Podstawowym kryterium doboru osób badanych było zdrowe przyzębie. Oceniano liczby zębów: usuniętych z powodu powikłań próchnicy i niepowodzeń leczenia endodontycznego, z chorobami miazgi, wymagających leczenia kanałowego, po leczeniu endodontycznym nie wymagających i wymagających powtórnej interwencji stomatologicznej. Na podstawie przeprowadzonych badań klinicznych i radiologicznych oceniono skuteczność i potrzeby leczenia endodontycznego ogółem i w poszczególnych grupach zębowych. W badanej populacji stwierdzono dużą dbałość o stan uzębienia. ?wiadczył o tym mały (1,5%) odsetek zębów usuniętych oraz fakt, że prawie połowa badanych osób (40,9%) posiadała pełne uzębienie. Leczenie endodontyczne zostało przeprowadzone w 2,3% wszystkich badanych zębów. Zęby leczone endodontycznie nie wymagające ponownej interwencji stanowiły 1,4%. Potrzebę leczenia endodontycznego wykazano w 1,2% wszystkich zębów, 3/4 z nich to zęby uprzednio leczone. Analizując jakość i potrzeby leczenia endodontycznego w zależności od grupy zębowej zaobserwowano dominujący udział zębów trzonowych.
Key words: endodontic treatment, epidemiology, students
159 students of the Dental Faculty at the Silesian Medical Academy in the age group 20-28 were examined. When selecting the people to be examined, the basic criterion was a healthy periodontium. The following num-bers of teeth were evaluated: teeth extracted due to complications of caries and unsuccessful endodontic treatment, teeth with pulpal diseases requiring endodontic treatment, teeth that had undergone endodontic treatment, divided into those that required additional treatment and those that did not require intervention. On the basis of clinical and radiological examination, the effectiveness and needs for endodontic treatment as a whole and in respective tooth groups was assessed. Among those examined, considerable care about condition teeth of the was observed. This was evidenced by a Iow percentage (1,5%) of the teeth extracted, as well as by the fact that almost half of those examined (40,9%) did have a complete set of teeth. Endodontic treatment had been performed in 2,3% of the teeth examined. The teeth that had undergone endodontic treatment and did not require additional treatment comprised 1,4%. The need for endodontic treatment was observed in 1,2% of all the teeth. Three quarters of them are teeth that had been treated before. Having analysed the quality and needs endodontic treatment depending on the teeth group, a dominant share of molars was observed.
Stan uzębienia młodzieży trzecich klas licealnych z Lublina a cele WHO na rok 2000
The state of dentition of third grade secondary school pupils from Lublin and WHO targets for year 2000
dr n. med. Małgorzata H.J. Sikorska, asystent Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego AM w Lublinie
dr hab. n. med. Maria Mielnik-Błaszczak, adiunkt Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego AM w Lublinie
Słowa kluczowe: próchnica, higiena, cele WHO
Celem badań była ocena stanu uzębienia uczniów trzecich klas licealnych z Lublina. Przeprowadzono badania kliniczne i analizę statystyczną. Uzyskane wyniki upoważniają do następujących wniosków: istnieje statystycznie istotna zależność między liczbami U, Up, PUW, PUWp a miejscem zamieszkania badanej młodzieży; istnieje związek między liczbą Pp a wska?nikiem OHI-S – wraz ze wzrostem wska?nika OHI-S, czyli pogarszaniem się stanu higieny jamy ustnej rośnie także liczba Pp; możliwe jest osiągnięcie trzeciego celu WHO na rok 2000 wśród młodzieży uczęszczającej do trzecich klas licealnych w Lublinie, istotna jest jednak intensyfikacja opieki stomatologicznej i działań profilaktycznych
Key words: caries, oral hygiene, WHO targets
The aim of the present study was an attempt to determine the state of dentition in teenagers – third grade secondary school puplis. A clinical test and statistical analysis was carried out. The obtained results seem to allow the following conclusions: there exists a correlation between M value, Ms value, DMF value and DMFs value and the place of permanent residence; there exists a positive correlation between Ds value (decayed surfaces) and Oral Hygiene lndex Simplified; the third WHO target for the year 2000 can probably be achieved by pupils of the third grade of the secondary schools in Lublin, but it is important to intensify prophylactic and dental care.
Kamica gruczołów ślinowych na podstawie obserwacji klinicznych
Salivary gland calculosis on the basis of clinical observations
lek. stom. Sylwia Wójcik, Zakład Chirurgii Stomatologicznej ?AM w Katowicach
dr n. med. Anna Bubiłek-Bogacz, Zakład Chirurgii Stomatologicznej ?AM w Katowicach
lek. stom. Tadeusz Morawiec, Zakład Chirurgii Stomatologicznej ?AM w Katowicach
Słowa kluczowe: kamica ślinowa
Kamica ślinianek dotyczy najczęściej dużych gruczołów ślinowych, głównie podżuchwowych, rzadko podjęzykowych. Materiał badań stanowiły dane dokumentacji lekarskiej 30 osób leczonych w I Klinice Chirurgii Szczekowo-Twarzowej w Zabrzu w latach 1989-1999. Leczono 19 mężczyzn (63,4%), 10 kobiet (33,3%) oraz l dziecko (3,3%) w wieku 14 lat. 56% ogólnej liczby leczonych stanowiły osoby w wieku 31-40 lat, a 36,6% osoby w wieku 41-60 lat. U 29 spośród omawianych osób stwierdzono kamicę ślinianek podżuchwowych (96,6%). Kamienie były częściej umiejscowione w przewodzie wyprowadzającym (62%), rzadziej w miąższu ślinianki (38%). U 60% chorych zastosowano chirurgiczne usunięcie kamienia z przewodu wyprowadzającego, skojarzone z leczeniem farmakologicznym. Wyniszczenie ślinianki wykonano u 33,3% chorych. Jedynie u 2 osób zastosowano wyłącznie leczenie farmakologiczne.
Key words: salivary gland calculosis
Salivary gland calculosis usually occurs in the large glands, more often submandibular than sublingual. Material for this study consisted of data from medical records of 30 patients who had been treated in the l Clinic of Maxillofacial Surgery in Zabrze between 1989 and 1999. There were 19 men (63,4%), 10 women (33,3%) and 1 child (3,3%) aged 14. Fifty six per cent of the group were 31-40 years old, and 36,6% were 41-60. Submandibular gland calculosis was found in 29 patients (96,6%), morę often affecting the efferent duet (62%) than the gland parenchyma (38%). Surgical removal of the calculus from the efferent duet, together with pharmacological treatment, was appplied in 60% of the patients, extirpation of the gland in 33,3%, and pharmacological treatment alone in only 2 patients.
Laser neodymowy w wybranych zastosowaniach stomatologicznych. Wady i zalety oraz warunki stosowania
The neodymium laser in selected dental applications. Advantages and disadvantages and condiitons of application
kierownik Zakładu Techniki Laserowej Electric System & Laser Technology w Katowicach
Słowa kluczowe: stomatologia laserowa, waporyzacja, karbonizacja, chirurgia laserowa, laserowa sterylizacja kanałów
Artykuł omawia zasady użytkowania lasera neodymowego w wybranych aplikacjach stomatologicznych. Poruszone są między innymi zagadnienia oddziaływania wiązki lasera neodymowego na tkankę oraz warunki bezpiecznego stosowania. Artykuł zawiera dużo praktycznych wskazówek dla użytkowników, pomaga zrozumieć specyfikę oddziaływania wiązki laserowej na tkankę. Opracowanie to przeznaczone jest głównie dla posiadaczy lasera oraz osób zamierzających zaopatrzyć się w to urządzenie.
Key words: laser dentistry, vaporization, carbonization, laser surgery, laser sterilization of root canals
The article below discusses the principles of utilization of the neodymium laser in selected applications in dentistry. Among other things, the following are presented: aspects of interaction of a laser beam with tissues and conditions of safe use. The article is rich in a large number of practical indications for the users and potential users. It enables to understand the specificity of interactions of the laser beam with tissues. The material is intended mainly for the owners of the equipment and those who plan its purchase.
Delikatne usuwanie próchnicy
Atraumatic caries removal
Asa Kultje
W Bawarii pracuje pewien troskliwy dentysta, który znalazł sposób ochrony swoich pacjentów przed lękiem związanym ze stosowaniem wiertła oraz dyskomfortem znieczulenia. Zachęceni takim podejściem pacjenci przybywają z całej okolicy, aby usiąść i zrelaksować się na jego fotelu dentystycznym.
Sprawozdanie z III Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Stomatologów Wojska Polskiego
Ppor. lek. stom. Remigiusz Budziłło
W dniach 27-28.05.2000 w Juracie odbyła się III Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Stomatologów Wojska Polskiego. Naukowy patronat nad konferencją objęli prof. dr hab. n. med. Jan Trykowski, płk prof. dr hab. n. med. Grzegorz Krzymański, doc. dr hab. Krzysztof Niewiadomski i ppłk doc. dr hab. Leopold Wagner. Imprezę sponsorował IVOCLAR-VIVADENT, a grupa organizatorów pod przewodnictwem kmdr. dr. n. med. Stanisława Chodakowskiego wywiązała się ze swego zadania doskonale. W konferencji licznie uczestniczyli lekarze stomatolodzy, rodowici „Wamole” (absolwenci WAM-u – oddziału stomatologii), grupa lekarzy – oficerów kontraktowych oraz lekarze cywilni pracujący w jednostkach wojskowych.
ŚWIATOWA KONFERENCJA FDI
FDI WORLD CONGRESS
Polski Klub Stomatologiczny organizuje wyjazd do Paryża na ?wiatową Konferencję FDI
Z wizytą w „Sironie”
A visit to „Sirona”
Jadwiga Zawadzka
„Die lebendige Stadt an der Bergstrasse” – tak kolorowe foldery charakteryzują niewielkie 40-tysięczne miasto Bensheim leżące 60 km na południe od Frankfurtu nad Menem, u podnóża malowniczych wzgórz ciągnących się od Darmstadtu do Heidelbergu. O urokach Bensheimu, jego starej archtekturze, zabytkowych budowlach i tonących w zieleni ogrodów dzielnicach willowych można by napisać więcej. Ale Bensheim to także miasto, w którym znajdują się największe na świecie pod względem różnorodności produkcji zakłady stomatologiczne – „The Dental Company Sirona”.
Kalendarz spotkań stomatologicznych
Callendar odDental Meetings