Stomatologia Współczesna
Suplement 1/2002
Najnowsze osiągnięcia w leczeniu nadwrażliwości zębiny
Dentin hypersensitivity – new achievements in treatment
dr hab. Leopold Wagner, Instytut Stomatologii CSK WAM
dr hab. Krzysztof Niewiadomski, Ivoclar-Vivadent, Polska
Słowa kluczowe: nadwrażliwość zębiny, leczenie, Systemp.desensitizer
Nadwrażliwość zębiny jest to objawiająca się bólem reakcja tej tkanki, niewspółmierna do działającego bodźca. Na podstawie badań stwierdzono, że zjawisko to występuje w przypadku, gdy otwarte są kanaliki zębinowe oraz działają czynniki zewnętrzne powodujące ruch płynu kanalikowego. Najczęściej są nimi bodźce mechaniczne, termiczne, chemiczne i osmotyczne (ryc. 1).
Zębina jest żywą tkanką twardą składającą się w około 74% ze składników nieorganicznych i w 26% ze składników organicznych (włókna kolagenowe z niewielką ilością białka i wody). Naturalna zębina złożona jest z bardzo dużej ilości kanalików (w pobliżu miazgi ich gęstość wynosi około 60 000/mm2), przebiegających od miazgi w kierunku połączenia szkliwno-zębinowego. średnica otworów kanalików zębinowych w pobliżu połączenia szkliwno-zębinowego wynosi 0,6 µm, a w pobliżu miazgi 3 µm. Kanaliki zawierają płyn kanalikowy, wypustki odontoblastów, włókna kolagenowe oraz wywodzące się z miazgi bezmielinowe włókna nerwowe, które przebiegają na odległość około 150 |µm w kierunku połączenia szkliwno-zębinowego (Ten Cate 1998). W warunkach fizjologicznych uszkodzenia szkliwa prowadzące do otwarcia kanalików zębinowych na zewnątrz są zamykane przez błonkę nazębną i mogą być naprawiane przez proces remineralizacji. W starszym wieku, w miarę odsłaniania się szyjek zębowych oraz zmniejszania grubości szkliwa, kanaliki zębinowe blokowane są przez proces zwiększonej mineralizacji, w wyniku którego powstaje zębina sklerotyczna (Stanley i wsp. 1980).
Key words: dentin hypersensitivity, treatment, Systemp.desensitizer
The goal of the treatment of dentin hypersensitivity is to reduce it or to eliminate it completelly. Systemp.desensitizer is a new agent for the treatment of dentin hypersensitivity, especially after cavity preparation and after preparation of tooth surfaces before cementation of prosthetic crowns. It is possible that its application to the root surface may provide a biocompatible surface for the deposition of a new cementum layer and new periodontal fibers during periodontal regeneration therapy.
Zapobieganie próchnicy na początku trzeciego tysiąclecia
Caries prevention at the start of the third millennium
prof. dr hab. Maria Wierzbicka, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr n. med. Elżbieta Dybiżbańska, adiunkt Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: zapobieganie próchnicy, fluor
W pracy przedstawiono podstawowe założenia współczesnej profilaktyki próchnicy. Szczególną uwagę poświęcono fluorkom oraz wybranym metodom profilaktyki fluorkowej, a także zmieniającym się tendencjom w ich stosowaniu.
Key words: caries prevention, fiuoride
The paper presents the basic principles of contemporary caries prevention. Particular attention has been paid to fluoride and to selected methods of fluoride prophylaxis, as well as to changing tendencies in their application.
Uzupełnienia tymczasowe
Temporary restorations
oprac. lek. stom. Marianna Miazek-Wagner
Odbudowa utraconych tkanek twardych zębów stałymi uzupełnieniami protetycznymi, takimi jak korony, mosty, wkłady i nakłady wymaga wykonania wielu czynności, zarówno klinicznych, jak i laboratoryjnych. Ponieważ ostateczne uzupełnienie cementowane bardzo rzadko wykonywane jest podczas pierwszej wizyty, konieczne jest zrobienie uzupełnienia tymczasowego, które należy w związku z tym traktować jako jeden z etapów leczenia protetycznego. Uzupełnienie tymczasowe nie tylko odtwarza utracone twarde tkanki zębów, ale także jest środkiem zapobiegawczym, chroniącym wszystkie powierzchnie zęba oraz sprzyjającym gojeniu kontaktujących się tkanek miękkich.
Wpływ różnych czynników na fluorescencję zęba oznaczaną urządzeniem DIAGNOdent
The influence of various factors on tooth fluorescence as detected by DIAGNOdent
dr n. med. Stanisław Żmuda, Instytut Stomatologii CSK WAM z Polikliniką SP ZOZ
lek. stom. Magdalena Komorowska, Instytut Stomatologii CSK WAM z Polikliniką SP ZOZ
prof. dr hab. med. Jan Trykowski, kierownik Instytutu Stomatologii CSK WAM
lek. stom. Maria Preiskorn, Instytut Stomatologii CSK WAM z Polikliniką SP ZOZ
lek. stom. Beata Zarzycka-Świętoń, Instytut Stomatologii CSK WAM z Polikliniką SP ZOZ
Słowa kluczowe: wykrywanie próchnicy, fluorescencja laserowa, próchnica początkowa
Celem prezentowanej pracy była ocena poziomu fluorescencji szkliwa za pomocą urządzenia laserowego DIAGNOdent. Zęby zakwalifikowane do ekstrakcji ze względów periodontologicznych oraz ortodontycznych zostały poddane ilościowej analizie fluorescencyjnej, a następnie powtórzono badanie po ich usunięciu. Po okresie l tygodnia, l miesiąca i 6 miesięcy ponownie zbadano poziomy fluorescencji szkliwa. Usunięte zęby przechowywano w trzech różnych roztworach środków zabezpieczających. Oceniano maksymalne i średnie wartości wskazań na powierzchniach wargowych (policzkowych), podniebiennych (językowych) klinicznie nieuszkodzonego szkliwa, oraz na powierzchniach gładkich i porowatych plam próchnicowych.
Key words: caries detection, laser fluorescence, incipient caries
The aim of the study was to determine the level of enamel fluorescence using a DIAGNOdent laser device. Teeth indicated for extraction because of periodontological and orthodontic reasons were submitted for quantitative fluorescence analysis. The examination was repeated after extraction. Subsequent evaluation of enamel fluorescence levels was performed after one week, one month, and six months. Extracted teeth were kept in three different protective solutions. Maximum and mean values of fluorescence on labial (buccal), and palatinal (lingual) clinically undamaged enamel surfaces were estimated measurement of the fluorescence smooth and porous surfaces of incipient caries lesions was also performed
Przydatność mikroobrazowania metodą magnetycznego rezonansu jądrowego w stomatologii
The Application of Magnetic Resonance Microimaging in dentistry
dr hab. n. med. Ryszard Koczorowski, adiunkt Zakładu Protetyki Stomatologicznej IS AM w Poznaniu
dr hab. n. fiz. Jadwiga Tritt-Goc, docent Pracowni Mikroobrazowania NMR, Instytut Fizyki Molekularnej PAN w Poznaniu
Słowa kluczowe: metoda rezonansu magnetycznego (MRI), mikroobrazowanie, obrazy tomograficzne zębów
Wprowadzenie rezonansu magnetycznego do medycyny wykazało znaczącą wartość tej techniki również dla stomatologii. Celem tego opracowania była ocena zębów naturalnych za pomocą mikroobrazowania rezonansem magnetycznym (MRM). Badaniom in vltro poddano zęby wykazujące patologiczne lub atypowe zmiany dotyczące zmineralizowanych tkanek. Obrazy tomograficzne zębów uzyskano za pomocą spektrometru NMR Avance 300 firmy Bruker w polu magnetycznym 7 tesli, co odpowiada częstości rezonansowej protonów 300 MHz. Trójwymiarowe obrazy zębów uzyskano stosując sekwencję echa spinowego. Wybrane warstwy (grubości 234 µm) pozwalają analizować przebieg i intensywność zmineralizowanych tkanek zębowych oraz miejsca zajmowane przez tkanki niezmineralizowane.
Key words: Magnetic Resonance Imaging (MRI), microimaging, tomographic images of teeth
The introduction of magnetic resonance into medicine has shown the significant value of this technique for dental purposes. The aim of this study was to evaluate natural teeth with magnetic resonance microimaging. Teeth with pathological and atypical changes in the mineralized tissues were examined in vitro. Tomographic images of teeth were performed using a Bruker Avance 300 nuclear magnetic resonance spectrometer with a magnetic field of 7 Tesla, which corresponds to a proton resonance frequency of 300 MHz. Three-dimensional dental images were obtained using a spin-echo pulse sequence. Selected slices (234 µm in thickness) allow to analize the distribution and intensity of the mineralized dental tissues and the location of other tissues.
Subtrakcja cyfrowa – metoda stosowana w diagnostyce zmian podłoża protetycznego
Digital subtraction – a new method used in the diagnosis of changes in the conditions for prosthetic restoration
lek. stom. Olga Orłowska-Szuflet, Zakład Protetyki Stomatologicznej IS AM w Łodzi
dr n. med. Marcin Kozakiewicz, Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej IS AM w Łodzi
dr hab. n. med. Maciej Romanowicz, Kierownik Zakładu Protetyki Stomatologicznej IS AM w Łodzi
Słowa kluczowe: subtrakcja cyfrowa, modele gipsowe, osteoporoza
Celem pracy jest przedstawienie subtrakcji cyfrowej z wykorzystaniem modeli gipsowych jako nowej metody w diagnostyce stomatologicznej.
Key words: digital subtraction, plaster casts, osteoporosis
The aim of this study is to present the value of digital subtraction performed on plaster casts as a new method in dental diagnosis.
Kliniczna ocena endometru Raypex 4. Doniesienie wstępne
A clinical evaluation of the Raypex 4 apex locator. A preliminary report
dr n. med. Mariusz Lipski, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM Szczecinie
dr n. med. Krzysztof Wo?niak, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM Szczecinie
dr n. med. Damian Lichota, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM Szczecinie
lek. stom. Maciej Górski, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM Szczecinie
dr n.med. Ryta Łagocka, asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Katedry Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii PAM Szczecinie
Słowa kluczowe: endometr, długość robocza, badanie kliniczne
Celem pracy było określenie dokładności lokalizacji otworu wierzchołkowego korzenia zęba za pomocą endometru Raypex 4 w porównaniu ze zdjęciem rentgenowskim i badaniem z użyciem radiografu Digora.
Prawidłowe wskazanie uzyskano w przypadku 60 kanałów (83,3%) (koniec narzędzia znajdował się 0-2 mm przed wierzchołkiem radiologicznym korzenia zęba); w 12 przypadkach (16,7%) stwierdzono pomiary za długie.
Key words: electronic apex locator, working length, clinical study
The aim of the study was to determine the accuracy of localizing the apical foramen using the Raypex 4 apex locator as compared to X- ray films and the Digora radiograph. The Raypex 4 located the apical foramen precisely in 60 canals (83,3%) (the tip of the instrument was 0-2 mm from the radiological apex) and gave an overextended result in 12 canals (16,7%).
Materiał złożony stosowany alternatywnie do porcelany
Composite material as a supplementary solution in relation to ceramics
dr Daniele Rondoni, Savona, Włochy
Tradycyjne materiały do licowania koron, zawierające żywice akrylanowe, są przestarzałe i obecnie rzadko stosowane. Zamiast nich coraz częściej wykorzystuje się kompozyty mikrohybrydowe, które wyróżniają się większą adhezją do metalu, lepszą wytrzymałością mechaniczną, a w aspekcie estetycznym bardziej odpowiadają współczesnym wymaganiom. Pozostaje jednak pytanie, czy nowe materiały kompozytowe są lub będą alternatywą dla uzupełnień ceramicznych albo czy mają lub będą miały inne określone zastosowanie?