Stomatologia Współczesna
NR 5/2006
Materiały tymczasowe stosowane w leczeniu endodontycznym
Temporary filling materials used in endodontic treatment
Z Zakładu Endodoncji przy Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi:
lek. dent. Agnieszka Prociów – asystent z Zakładu Endodoncji przy Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Halina Pawlicka – kierownik Zakładu Endodoncji przy Katedrze Stomatologii Zachowawczej, Endodoncji i Periodontologii UM w Łodzi
Słowa kluczowe: materiały tymczasowe, leczenie endodontyczne, szczelność koronowa
Właściwe stosowanie materiałów tymczasowych podczas terapii endodontycznej zmniejsza ryzyko niepowodzenia leczenia. W pracy omówiono metody pozwalające na uzyskanie jak najlepszej szczelności wypełnienia tymczasowego w trakcie leczenia endodontycznego. Zwrócono uwagę na odpowiednie opracowanie dostępu do jamy zęba, grubość i konsystencję materiału oraz inne czynniki mające wpływ na poprawę szczelności i trwałości wypełnienia tymczasowego.
Key words: temporary filling materials, endodontic treatment, coronal sealing
Proper usage of temporary filling materials during endodontic therapy decreases the risk of endodontic failure. In this paper the management of getting the best sealing ability of temporary filling material during endodontic treatment was discussed. The correct preparation of access cavity, thickness, consistency of material and other factors which may influence on improvement of sealing and durability of temporary filling material were also analyzed.
Badania nanostruktury twardych tkanek zębaza pomocą mikroskopu sił atomowych – przegląd piśmiennictwa
The nano-structure study of dental hard tissue based on AFM technique – a literature review
dr n. med. Agnieszka Mielczarek – adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. dent. Anna Kwiatkowska – st. wykładowca w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
lek. dent. Michał Ganowicz – asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
dr hab. n. med. Izabela Strużycka – adiunkt w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: mikroskop sił atomowych, nanostruktura, tkanki zęba
Mikroskop sił atomowych stanowi wysokorozdzielczą technikę stosowaną do badań powierzchniowych w skali nanometrycznej. Zasada działania tego systemu wykorzystuje siły oddziaływań międzyatomowych, powstałych podczas skanowania igłą powierzchni badanej próbki. Prezentowana technika znajduje szczególne zastosowanie w badaniach struktury, właściwości i dynamiki biomateriałów. W przedstawianej pracy autorzy omówili technikę mikroskopii sił atomowych oraz na podstawie piśmiennictwa zaprezentowali możliwości jej wykorzystania w badaniach twardych tkanek zęba.
Key words: atomic force microscope, nano-structure, dental tissue
Atomic Force Microscope is a high-resolution technique for the study of surface properties in nanometric scale. The principle of AFM technique is based on the interatomic forces between the scanning tip and the sample surface. Described technique is very useful for the study of structure, properties and dynamics of biomaterials. In presented article, the authors revealed the principles of AFM method and assessed the usefulness of this technique in the study of dental hard tissue.
Korekta podłoża protetycznego za pomocą noża elektrycznego
Prosthetic base correction by means of electro-surgical knife
lek. dent. Artur Milczarek – asystent w Zakładzie i Poradni Protetyki Stomatologicznej SP ZOZ UM w Łodzi
lek. dent. Tomasz Gemel – asystent w Zakładzie i Poradni Protetyki Stomatologicznej SP ZOZ UM w Łodzi
lek. dent. Marcin Gołębiowski – asystent w Zakładzie i Poradni Protetyki Stomatologicznej SP ZOZ UM w Łodzi
lek. dent. Anna Laskowska z Kliniki Perinatologii i Ginekologii Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
Słowa kluczowe: elektrochirurgia, korekta podłoża protetycznego, elektrokauter
W pracy opisano szerokie zastosowanie chirurgicznego noża elektrycznego. Jako diatermiczny koagulator pozwala on na precyzyjne i bezkrwawe cięcie oraz stałą kontrolę operowanego miejsca. Urządzenie znajduje szczególne zastosowanie w przygotowaniu pola protetycznego, a także w leczeniu periodontologicznym i w stomatologii zachowawczej.
Key words: electrosurgery, prosthetic base correction, electro-surgical unit
The study describes the wide use of electrosurgical knife. This diathermic coagulator allows for precision bloodless cutting and permanent control over operation’s area. This appliance could be especially used at preprosthetic treatment, as well as periodontic and conservative dentistry.
Wybrane zagadnienia z implantoprotetyki
Selected problems of implantoprosthetics
lek. dent. Tomasz Pańczyk z Poradni Protetyki Wojewódzkiego Centrum Stomatologii w Warszawie
Słowa kluczowe: leczenie implantoprotetyczne, braki uzębienia
W pracy omówiono wskazania i przeciwwskazania do leczenia implantoprotetycznego na podstawie własnych doświadczeń zdobytych podczas 7-letniej pracy w Wojewódzkim Centrum Stomatologii w Warszawie oraz przedstawiono sugestie dotyczące możliwych zastosowań uzupełnień protetycznych w określonych brakach uzębienia.
Key words: implantoprosthetic treatment, loss of teeth
The author described the indications and contraindications of implantoprosthetic treatment. Presented suggestions concentrating the use of implants and fixed prosthetic works in the particular tooth missing causes on the base of his experience gained during 7-years work in the Provincial Centre of Stomatology in Warsaw.
Kliniczna ocena stabilizacji implantów śródkostnych jednofazowych w świetle punktowych pomiarów wartości PTV przyrządem Periotest®
Clinical evaluation of monophase implant stability through the PTV Periotest® measurements
Z Zakładu Protetyki Stomatologicznej przy Katedrze Protetyki i Zaburzeń Czynnościowych Narządu ?ucia UM w Łodzi
dr n. med. Krzysztof Andruch z Zakładu Protetyki Stomatologicznej przy Katedrze Protetyki i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia UM w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Maciej Romanowicz – kierownik Katedry i Zakładu Protetyki Stomatologicznej przy Katedrze Protetyki i Zaburzeń Czynnościowych Narządu Żucia UM w Łodzi
Słowa kluczowe: Periotest, stabilizacja implantów, implanty jednofazowe, badanie kliniczne
Powodzenie leczenia implantologicznego jest warunkowane odpowiedzią biologiczną tkanek miękkich, tkanki kostnej otaczającej implant, parametrami wytrzymałościowymi samego implantu oraz suprastruktury protetycznej przenoszącej siły żucia. Celem pracy było wstępne zbadanie stabilizacji implantów zaraz po ich wprowadzeniu w łoże kostne po zabiegu chirurgicznym oraz w okresach pó?niejszych w dostępnym klinicznie materiale badawczym. Przedmiotem pomiarów były implanty jednofazowe Q-Implant® (Trinon, Germany) w liczbie 16, wprowadzone w łoże kostne w różnych lokalizacjach i rozmiarach: 7 implantów Q3 o średnicy 3,5 mm, 7 implantów Q4 o średnicy 4,5 mm, 2 implanty Q5 o średnicy 5,5 mm. Do pomiarów użyto przyrządu Periotest®-Simens. Uzyskane wartości PTV mieściły się w granicach od -6,25 do 3,25. Zauważono, że przyrost średnicy implantu wpływa na poprawę stabilizacji wyrażonej wartością PTV.
Key words: Periotest, implant stability, monophase implants, clinical study
Successful implant treatment depends on biological response from bone and soft tissue surrounding implant, mechanical features of the implant itself and prosthetic superstructure curing bite forces to bone supporting implants. The purpose of the study was to preliminary examine the stability of implants at once and after some time from surgical intervention in available clinical cases. A total of 16 Q-Implants (Trinon, Germany) with different diameters and length was the material of this study: 7 implants Q3 with diameter of 3,5 mm, 7 implants Q4 with diameter of 4,5 mm and 2 implants Q5 with diameter of 5,5 mm. Periotest®-Simens device was used for stability measurement. Results showed PTV value ranging from -6,25 to 3,25. Increment in diameter from 3,5 to 4,5 mm noticeable improved the stability of implants expressed by means of PTV value.
Operacje odtwórcze autogennymi przeszczepami kostnymi w obrębie części twarzowej czaszki – opis czterech przypadków
Maxillofacial reconstructive operations with autogenic bone transplant – report of four cases
prof. dr hab. n. med. Piotr Arkuszewski – kierownik Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej i Onkologicznej Instytutu Chirurgii UM w Łodzi
dr n. med. Bogna Zielińska-Kaźmierska – adiunkt w Klinice Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej i Onkologicznej Instytutu Chirurgii UM w Łodzi
dr n. med. Joanna Grodecka – asystent w Klinice Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej i Onkologicznej Instytutu Chirurgii UM w Łodzi
lek. dent. Marta Maciuszonek – doktorant ze Studium Doktoranckiego przy Klinice Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej i Onkologicznej Instytutu Chirurgii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Słowa kluczowe: chirurgia szczękowo-twarzowa, resekcja żuchwy, rekonstrukcje
Autorzy przedstawiają cztery przypadki chorych, u których doszło do utraty ciągłości żuchwy w wyniku radykalnych operacji guzów w jej obrębie. We wszystkich omawianych przypadkach ciągłość żuchwy została odbudowana za pomocą niewaskularyzowanych, autogennych przeszczepów z kości biodrowej.
Key words: maxillofacial surgery, mandibular resection, reconstructions
Authors present four cases of mandibular discontinuity defects resulted from radical tumor surgery. In all presented cases discontinuity was restored by using autogenous nonvascularized illiac bone graft.
Metody diagnozowania nadwrażliwości zębiny. Przegląd piśmiennictwa
Diagnostics methods of dental hypersensitivity. A review of the literature
lek. dent. Mariola Sztogryn – asystent w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
prof. dr hab. Elżbieta Jodkowska – kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Słowa kluczowe: wrażliwość zębiny, ból, diagnostyka, skala oceny bólu
Nadwrażliwość zębiny jest jedną z najczęściej spotykanych dolegliwości stomatologicznych. Występuje głównie w populacji dorosłej, dotyczy 8–30%, ale odnotowano również tak niskie wartości, jak 3% i tak wysokie, jak 74% populacji. Abrazja, atrycja, erozja i recesja dziąseł przyczyniają się do utraty szkliwa i cementu, a w następstwie do odsłonięcia kanalików zębinowych do środowiska jamy ustnej. W momencie kiedy zastosujemy termiczne, osmotyczne i mechaniczne bod?ce na odsłoniętą zębinę, pacjent odczuwa ostry, rwący ból, który nazywamy dentinalgią lub nadwrażliwością zębiny. Stosowane w badaniach bod?ce dzielimy na cztery grupy: mechaniczne, termiczne, elektryczne i chemiczne. Wiele wysiłku włożono w wygenerowanie kontrolowanego i powtarzalnego bod?ca oraz sposoby pomiaru subiektywnej reakcji pacjenta (skala werbalna, wizualna skala analogowa, kwestionariusz bólu McGilla, szpitalna skala lęku i depresji).
Key words: dentinal sensitivity, pain, diagnosis, pain rating scale
Dentine hypersensitivity is one of the most commonly encountered dental complaints and estimates of its prevalence in the adult dentine population range from 8 to 30. However extreme values as low as 3% and as high as 74% of population have also been reported. Abrasion, attrition, erosion and gingival recession contribute to the loss of enamel and cementum, and therefore, dentinal tubules become exposed to the oral environment. When thermal, osmotic and mechanical stimuli are applied to exposed dentin, the patient feels a short sharp pain of stabbing nature which can be termed as dentinalgia or dentine hypersensitivity. The stimuli used for evaluating this response can be grouped into 4 main categories: mechanical, chemical, electrical and thermal. Many efforts have been made to develop controlled reproducible stimuli and the methods of measurement the subjective response of the patients (Verbal Rating Scale, Visual Analogue Scale, McGill Pain Questionnaire, The Hospital Anxiety and Depression Scale).
Wprowadzenie do stomatologii minimalnej interwencji
An Introduction to Minimum Intervention Dentistry
Steffen Mickenautsch – Division of Public Oral Health, University of the Witwatersrand, Johannesburg, South Africa
Słowa kluczowe: stomatologia minimalnie interwencyjna, leczenie minimalnie inwazyjne, równowaga jamy ustnej
Key words: minimum intervention dentistry, minimaly invasive treatment, oral balance
Stomatologię minimalnej interwencji (minimalnie inwazyjną – MI) można zdefiniować jako pewnego rodzaju filozofię profesjonalnej opieki stomatologicznej, która obejmuje pojawienie się, wczesne wykrycie oraz możliwie szybką interwencję na poziomie mikro, a następnie minimalnie inwazyjne, przyjazne dla pacjenta leczenie, polegające na naprawie nieodwracalnych uszkodzeń spowodowanych chorobą. Korzyści z MI dla pacjentów to zdrowie jamy ustnej, uzyskane dzięki wyleczeniu z choroby oraz często ustąpienie objawów. Co więcej, leczenie minimalnie inwazyjne pomaga zmniejszyć powszechnie występujący niepokój związany z leczeniem stomatologicznym. Z kolei stomatologom MI oferuje możliwość bardziej zachowawczego podejścia do leczenia próchnicy i jednocześnie umożliwia przeprowadzenie mniej inwazyjnych zabiegów, ukierunkowanych na zdrowie pacjentów (Singapore Dental J 2005;27(1):1-6).
Implant nowej generacji systemu ALPHA BIO
Implants system ALPHA BIO
lek. stom. Janusz Skrzypczyński – specjalista chirurgii stomatologicznej, praktyka prywatna
System implantologiczny ALPHA BIO wprowadził na rynek nowy typ implantu – implant SFB (Spiral Flare Bevel). Projekt tego wszczepu został opracowany na podstawie wyników najnowszych badań naukowych prowadzonych w warunkach klinicznych. Budowa tego implantu bazuje na wiedzy z zakresu fizjologii kości wyrostka zębodołowego oraz tkanek miękkich. Dzięki temu uzyskuje się zarówno oczekiwany efekt estetyczny, jak i odpowiedni rozkład obciążeń zgryzowych.
Wszczep ma kształt odwróconego stożka, co pozwala na zachowanie większej ilości tkanki kostnej i tkanek miękkich wokół jego główki. Apex implantu jest zakończony „nożem tnącym”, który nadaje mu właściwości samonawiercające i samogwintujące.
Wykorzystanie implantów jedno- i dwufazowych w implantacji natychmiastowej po ekstrakcji zębów
The use of single- and two-phase implants at once afterextraction
lek. stom. Elżbieta Krężlik, lek. stom. Arkadiusz Krężlik Ogólnopolskie Centrum Szkoleniowe IMPLANT, Tomaszów Mazowiecki
W przypadku konieczności usunięcia zęba implantacja jest najkorzystniejszym postępowaniem chroniącym kość przed zanikiem spowodowanym brakiem obciążenia fizjologicznego.
W pracy zaprezentowano przypadki implantacji natychmiastowej wykonanej jednocześnie z ekstrakcją zębów. Planowanie zabiegu jest poprzedzone dokładną diagnostyką ilości tkanki kostnej (określenie stanu blaszki wargowej/policzkowej) oraz diagnostyką tkanek miękkich – określenie biotypu periodontium według Ochsenbeina (cienkie czy grube). Te czynniki decydują o wyborze rodzaju cięcia, o ewentualnej augmentacji, o ilości i rodzaju użytych implantów (jedno- czy dwufazowe) i sposobie obciążenia (natychmiastowe czy opó?nione). Istotny jest sposób wykonania ekstrakcji zapewniający maksymalną oszczędność tkanek twardych i miękkich. Dopiero po wykonaniu ekstrakcji określamy całkowity zakres zabiegu.
Mikroflora jamy ustnej
Microflora of oral cavity
dr Andreas Schwiertz – Leiter Forschung und Entwicklung Institut für Mikroökologie Herborn
Zęby i mikroflora jamy ustnej tworzą złożony ekosystem, który odgrywa bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu (Socransky, Manganiello 1971). Jama ustna stanowi złożoną i bardzo heterogenną niszę ekologiczną. Zdrowe zęby, dziąsła i prawidłowa mikroflora są niezbędne w zachowaniu zdrowia człowieka. Przez jamę ustną następuje połączenie pomiędzy środowiskiem zewnętrznym a wnętrzem organizmu. Jest ona zbudowana z delikatnej błony śluzowej, która oprócz zębów i języka stanowi idealne miejsce do zasiedlania przez bakterie. Poprzez gryzienie, żucie, ruch języka i przepływ śliny organizm ludzki powstrzymuje kolonizację przez drobnoustroje. Dzieje się to dzięki zawartym w ślinie proteinom, które przyczepione do bakterii i rozpuszczone w ślinie hamują rozwój periopatogennych bakterii. Podczas połykania, czyli około 2500 razy dziennie, bakterie dostają się do żołądka, gdzie większość z nich ginie z powodu niskiej wartości pH. Szacuje się, że dziennie połykamy około 8 x 1010 bakterii.
Piśmiennictwo medyczne w Polsce w XIX wieku
Polish medical literature in 19th century
lek. stom. Przemysław Uliasz – Klinika Stomatologiczna NZOZ „Prima Dent”, Warszawa
Piśmiennictwo medyczne, w tym stomatologiczne, zawsze było odzwierciedleniem i swoistym rejestrem zmian, postępu oraz rozwoju medycyny i stomatologii. W ciągu wieków zmieniały się formy i techniki przekazu wiedzy i informacji medycznej. Wiek XIX charakteryzuje wyra?ny, wręcz gwałtowny rozwój literatury, bibliografii medycznej, a przede wszystkim czasopiśmiennictwa. Wiązało się to w dużym stopniu z wprowadzeniem nowej technologii produkcji papieru, co obniżyło koszty wydawnicze. Dynamiczny wzrost liczby i objętości wydawnictw periodycznych i druków odrębnych związanych ze wszystkimi dziedzinami nauki i praktyki zwiększył znaczenie bibliografii medycznej.