Stomatologia Współczesna nr 2/2011

Stomatologia Współczesna

NR 2/2011

 

Rodzaje zabiegów dentystycznych wykonywanych u dzieci z chorobami nowotworowymi w znieczuleniu ogólnym

The sorts of dental treatment provided for oncology children in general anesthesia

Z Zakładu Patologii Jamy Ustnej Instytutu „Pomnika – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie: lek. stom. Ewa Krasuska–Sławińska – kierownik Zakładu, lek. stom. Marta Daszkiewicz
Z Zakładu Stomatologii Dziecięcej Instytutu Stomatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: dr hab. nauk med. Dorota Olczak–Kowalczyk – kierownik Zakładu
Z Kliniki Onkologii Instytutu „Pomnika – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie: prof. dr hab. n. med. Danuta Perek – kierownik Zakładu

Słowa kluczowe: choroba nowotworowa, sanacja jamy ustnej, higiena jamy ustnej, próchnica

W przebiegu choroby nowotworowej często dochodzi do rozwoju zmian chorobowych w jamie ustnej, które oddziałują negatywnie na ogólny stan zdrowia chorych i obniżają jakość ich życia. Są przyczyną dyskomfortu lub bólu, utraty łaknienia, kacheksji, prowadzących do niedożywienia. Mogą być także źródłem infekcji ogólnoustrojowych. Dane z piśmiennictwa i doświadczenia własne autorów wskazują na wzrost ryzyka rozwoju choroby próchnicowej w okresie stosowania leczenia przeciwnowotworowego. U osób przygotowywanych do terapii przeciwnowotworowej, w jej trakcie i po zakończeniu konieczna jest eliminacja ognisk zakażenia, która polega na leczeniu zachowawczym, leczeniu endodntycznym lub ekstrakcji zęba. W przypadku dużego zakresu planowanego leczenia stomatologicznego, konieczności przygotowania dziecka do zabiegu (osłona antybiotykowa), konieczności kontynuacji chemioterapii lub zastosowania radioterapii w okolicy twarzoczaszki oraz złej współpracy pacjenta z lekarzem stomatologiem postępowaniem z wyboru jest leczenie w znieczuleniu ogólnym.

Key words:
 neoplastic disease, sanitation of oral cavity

Development of pathological lesions in the oral cavity is a frequent occurrence in the course of neoplastic disease, deteriorating the patients’ general condition and significantly compromising their quality of life. Oral pathology may result in discomfort or pain, loss of appetite and cachexia, leading to severe malnutrition. Furthermore, it may be a source of systemic infection. Literature data and own experience of these authors confirm an increased risk of development of caries during antineoplastic treatment. Prior to institution of oncological treatment, during the treatment and after it’s completion, elimination of oral infectious foci is mandatory. This should consist in conservative treatment, endodontic treatment or tooth extraction. When the planned stomatological treatment is going to be extensive, when the patient needs antibiotic coverage prior to the procedure, when he/she will continue chemotherapy or will undergo radiotherapy over the facial area and if patient-doctor cooperation is poor, the stomatological management of choice is oral sanitation under general anesthesia.

Analiza dynamiki procesu gojenia się ran błony śluzowej języka szczurów po zastosowaniu promieniowania lasera Er: YAG

Analysis of the rat mucosa wounds healing dynamics after the use of Er: YAG laser radiation

Część II – publikacja na podstawie Rozprawy Doktorskiej.
Z Poradni Dentystycznej Centralnej Wojskowej Przychodni Lekarskiej „CePeLek” SP ZOZ w Warszawie: dr n. med. Justyna Stankiewicz

Słowa kluczowe: błona śluzowa języka szczura, laser Er: YAG.

W obecnej pracy badano oddziaływanie promieniowania lasera Er: YAG na błonę śluzową grzbietowej powierzchni języka szczurów oraz oceniano dynamikę gojenia wywołanych ran. Laser stosowano z zachowaniem stałych parametrów doświadczenia, z energią w impulsie 160 mJ i 80 mJ i częstotliwością impulsów 2 Hz. Gęstość energii w impulsie wyniosła odpowiednio 0,2038 J/mm2 i 0,1019 J/mm2. Procesy gojenia oceniano metodą makro i mikroskopową. Na podstawie oceny preparatów histologicznych, po 5 minutach od ekspozycji, promieniowanie lasera o niższej gęstości energii spowodowało ubytek jedynie warstwy rogowej nabłonka, a o wyższej gęstości energii ubytek całego nabłonka. Po kolejnych trzech godzinach obserwacji ubytek całego nabłonka był także widoczny w grupie gdzie zastosowano niższą gęstość energii. Po jednym dniu od ekspozycji zaobserwowano w obu grupach podobne zmiany w regionie podnabłonkowym błony śluzowej. Po trzech dniach stwierdzono pełne wygojenie ran we wszystkich badanych przypadkach obu grup doświadczalnych. Uzyskane wyniki sugerują, że promieniowanie lasera Er: YAG o obu zastosowanych gęstościach energii może powodować podobne zmiany tkankowe oraz podobną dynamikę procesu gojenia błony śluzowej. Może także być stosowane jako precyzyjne narzędzie do usuwania zmian w nabłonku oraz błonie śluzowej jamy ustnej. Winno się to jednak zweryfikować w badaniach klinicznych.

Key words: rat’s tongue mucosa, Er: YAG laser

In the paper the effects of Er: YAG laser radiation on rat’s dorsum tongue mucosa were investigated and healing dynamics of provoked wounds analysed. Laser was used in fixed experimental parameters with the energy 80 and 160 mJ, and energy density 0,1019 and 0,2038 J/mm2 for a single impulse respectively. The healing process was evaluated by macroscopic and microscopic methods. On the base of the histological preparations at 5 minutes after exposure laser radiation with the lower energy density removed only keratinized layer of the epithelium and the whole of epithelium by higher energy density exposure. At the three hours after exposure the loss of whole epithelial layer also became visible in the lower density group. On the one day after laser irradiation similar lesions in the sub epithelium region were observed in the both experimental groups. After three days complete healing of mucosa wounds in all investigated cases were ascertained. Obtained results suggest that application of Er: YAG laser radiation with the use of the both energy densities can cause similar tissue changes and healing processes of mucosa. May be also used as precision tool for epithelial or oral cavity mucosa lesions removal. But it should be verified in clinical research.

Guz ciążowy – rozpoznawanie i leczenie. Opis przypadku

Pregnancy tumor – diagnosis and treatment. Case report

Z Prywatnej Praktyki Stomatologicznej – Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Denticus” w Radomiu: lek. stom. Monika Garecka, lek. stom. Marek Roszkowicz

Słowa kluczowe: guz ciążowy, nadziąślak ciężarnych, leczenie

W pracy przedstawiono przypadek rzadko występującej postaci rozrostowego zapalenia dziąseł u kobiet ciężarnych. Przedstawiono przebieg choroby oraz metody leczenia.

Key words: pregnancy tumor, pregnancy epulis, treatment

A case of rarely occuring hypertrophic gingivitis in pregnant women is described. The course of the condition and methods of treatment are described.

Niektóre wykładniki oceny terapii implantoprotetycznej

Selected indicators for evaluation of implantprosthetic therapy

Z Kliniki Gerostomatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu: prof. dr hab. n. med. Ryszard Koczorowski – kierownik Kliniki
Z Katedry i Zakładu Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu: lek. stom. Małgorzata Bielińska
Z Katedry i Kliniki Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu: lek. stom. Karolina Pieńkowska

Słowa kluczowe: sukces implantoprotetyczny, osteointegracja, wskaźnik Jemta, estetyka

Dynamika rozwoju implantologii umożliwiła wykorzystanie wszczepów śródkostnych jako filarów zarówno protez stałych, jak i ruchomych, a stopień ich przetrwania może być zróżnicowany i zależeć od wielu czynników. Celem tej pracy jest prezentacja niektórych wykładników przydatnych do analizy implantoprotetycznej terapii. Autorzy reasumują możliwości oceny długotrwałego efektu leczniczego, podkreślając znaczenie działań przedzabiegowych, procedur chirurgicznych i protetycznych oraz opieki i pozabiegowej współpracy pacjenta. Zwracają uwagę na konieczność przeprowadzania regularnych wizyt kontrolnych, w trakcie których oceniana jest higiena jamy ustnej, stan periimplantowej kości, kondycja tkanek miękkich, subiektywna ocena leczonego i wykładniki estetyki.

Key words: implantprosthetic therapy success, osseointegration, Jemt’s index, esthetics

Due to dynamic progress in implantology it is now possible to use implants as abutments for fixed and removable dentures. The implant survival rate is varied and depends on many factors. The aim of this paper is to present some indicators that may be useful in the evaluation of implantprosthetic therapy. The authors discuss the possibility of evaluating long-term effects of therapy with the use of intraosseous implants. They emphasize the importance of the pre-treatment stage, surgical and prosthetic procedures as well as post-treatment patient cooperation. The significance of systematic check-ups for the assessment of oral cavity hygiene and the state of periimplant bone and soft tissues is stressed. Esthetic indicators and the patient’s subjective opinion are also discussed in the paper.

Zmiany żółte jamy ustnej

Yellow lesions of the oral cavity

Z Samodzielnej Pracowni Medycyny Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: dr n. med. Beata Petkowicz – adiunkt, kierownik Pracowni
Z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych: dr. hab. n. med. Grażyna Orlik-Szczęsna
Ze Stomatologicznego Centrum Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: dr n. med. Maja Weremko-Fałdyga – asystent, lek. dent. Marcin Berger – stażysta

Słowa kluczowe: zmiany żółte, jama ustna, klasyfikacja

Kolor zmian, występujących w jamie ustnej coraz częściej wykorzystywany jest jako główne kryterium do postawienia prawidłowej diagnozy. Dotychczas stosowany podział na zmiany białe, czerwone oraz pigmentowe (brązowe i czarne) nie uwzględniał dużej grupy zaburzeń manifestujących się żółtym zabarwieniem. Gómez i współpracownicy przedstawili propozycję klasyfikacji zmian żółtych występujących w jamie ustnej. Zmiany zestawione w klasyfikacji stanowią bardzo heterogenną grupę. Mogą one występować w postaci plam, grudek, przerostów, krost oraz guzów, a żółty kolor jest przeważnie ich jedynym, wspólnym mianownikiem. Stosowanie koloru wykwitu jako wstępnego kryterium pozwala w bardzo krótkim czasie określić grupę zaburzeń, z którymi możemy mieć do czynienia i znacznie ułatwić dalszą diagnostykę.

Key words: yellow lesions, oral cavity, classification

Colour of lesions occuring in the oral cavity is more often used as the main criteria for establishing proper diagnosis. So far, lesions of the oral cavity were divided into white, red and pigmented, but this division didn`t include a wide spectrum of disorders manifesting as yellow lesions. Gómez et al. proposed a classification of yellow lesions of the oral cavity. These classified lesions are very heterogenous group. They can occur as maculas, granules, hypertrophies, pustules or tumors and the yellow color is usually their only common denominator. Using color of the lesion as the initial criterion allows to specify a group of disorders with which we have to deal in a very short time and eases further evaluation.

Materiałoznawstwo z elementami nanotechnologii cz. IX
Nanotechnologia w stomatologii – aktualny stan wiedzy

Knowledge of dental materials with nanotechnology elements, part IX

Dr hab. Krzysztof Niewiadomski – konsultant naukowy firmy „KodeNt”

Od stycznia 2009 w kolejnych częściach prezentowane były informacjeo właściwościach materiałów stomatologicznych z uwzględnieniem nanomateriałów. Postęp jaki dokonał się od tego czasu, przede wszystkim w nanotechnologii, skłonił autora do usystematyzowania dotychczasowych informacji i uzupełnienie ich nowościami.

Jatrogenne aspekty wpływu wykonywanych zabiegów
oraz konstrukcji stałych uzupełnień protetycznych na przyzębie

Iatrogenic aspects of the influence of performing measures and construction of fixed prosthetic appliances on periodontium

Z Poradni Dentystycznej Centralnej Wojskowej Przychodni Lekarskiej „CePeLek” w Warszawie: lek. dent. Magdalena Mańkowska, dr n. med. Elżbieta Fedorowicz, prof. zw. dr n. med. Jan Trykowski – konsultant

Słowa kluczowe: lokalizacja brzegu korony, dopasowanie brzegu korony, kontur korony,
szerokość biologiczna

Działania jatrogenne wpływające na przyzębie przy wykonywaniu stałych uzupełnień protetycznych mogą pojawić się na każdym etapie pracy lekarza dentysty. Jednym z najistotniejszych czynników wpływających na zmiany w przyzębiu jest naruszenie wymiaru „szerokości biologicznej ”. Sprzyja to powstaniu stanów zapalnych w przyzębiu. Innymi czynnikami powodującymi takie stany mogą być: nieodpowiednie dopasowanie brzegu korony (za długa / za krótka), szczelina brzeżna, śród rowkowa, nieodpowiedni kontur korony (nadmierny, niepełny), a także użycie nieodpowiedniego materiału z którego wykonane jest uzupełnienie.

Key words: crown margin location, marginal fit of the crown, contour crown, biological width

Iatrogenic activities in time of performing fixed prosthetic appliances can occur on all stages of the work of a dentist. One of the most important factor influencing periodontium is exceeding dimensions of the biological width, which fovours inflammatory lesions formation. Other factors leading to inflammatory conditions can be: improper adjusting of the crown’s margin (overextended/underextended, marginal gap), improper contour of the crown’s (overcontoured/undercontoured) or use of improper material for appliance as well.

Invisalign – odpowiedź na współczesne wymagania wobec leczenia ortodontycznego czy ślepy zaułek w pogoni za atrakcyjnym wyglądem? Przegląd aktualnego piśmiennictwa

Invisalign – an answer to modern requirements towards orthodontic treatment or a dead end on a road to attractive look? Review of a contemporary literature.

Z Zakładu Ortodoncji Katedry Stomatologii Wieku RozwojowegoUniwersytetu Medycznego w Łodzi: Adrian Strzecki – student

Słowa kluczowe: invisalign, leczenie ortodontyczne, estetyka w ortodoncji

Wstęp. Invisalign to relatywnie nowa metoda leczenia wad zgryzu za pomocą serii, estetycznych, zdejmowanych pozycjonerów (tzw. alignerów), indywidualnie wykonanych w technologii CAD/CAM. Stanowi ona atrakcyjną alternatywę terapii przeprowadzanej przy użyciu konwencjonalnych aparatów stałych, szczególnie dla dorosłych pacjentów o umiarkowanie nasilonych wadach zgryzu.
Cel pracy. Na podstawie aktualnej literatury omówiono sposób wykonania aparatów Invisalign, właściwości materiałów do tego użytych, a także mechanizm leczenia wad zgryzu przy ich zastosowaniu. Opisano zalety i ograniczenia metody w porównaniu do konwencjonalnie stosowanych aparatów stałych.
Podsumowanie. Z przeglądu piśmiennictwa wynika, że Invisalign jest istotną metodą ortodontyczną o ograniczonych, choć stale poszerzających się wskazaniach. Leczenie za pomocą alignerów zasługuje na szczególną uwagę ze względu na niewielkie pogorszenie jakości życia pacjentów podczas terapii. Obiecującą formą terapii wydaje się być połączenie metod konwencjonalnych i Invisalign w celu osiągnięcia doskonałych efektów terapeutycznych i wysokiego poziomu zadowolenia pacjenta.

Key words: Invisalign, orthodontic treatment, esthetics in orthodontics

Introduction. Invisalign is a relatively new method of orthodontic treatment that uses series of esthetic, removable overlay appliances individually designed and produced by means of the CAD/CAM technology. Invisalign proved to be an attractive alternative to the conventional treatment performed with constant appliances, especially in cases of adult patients with mild to medium malocclusion.
Aim of the study. On the basis of modern literature Invisalign manufacturing and orthodontic action was described. Advantages and limitations of the method in comparison with the traditional braces were discussed.
Summary. According to the literature Invisalign is a valuable treatment method which possesses limited but constantly widening clinical indications. Therapy by means of aligners is especially attractive due to the only slight impairment of patients life quality. Method that would combine Invisalign and conventional braces on the course of orthodontic treatment seems very promising and could achieve satisfactory therapeutic results and high level of patient satisfaction.

Stomatologia cyfrowa. Opinie i doświadczenia własne. Część 1

Digital dentistry. Opinions and own experiences. Part 1

Z Digital Dentistry & Medicine Collegium Terapeia, Wrocław: lek. dent. Lidia Kittel, dr n. med. Marek Kittel

Słowa kluczowe: gabinetowy CAD/CAM, protetyka jednowizytowa

Wprowadzenie innowacyjnego sposobu leczenia do praktyki nie jest łatwe. Oprócz wiedzy, zdolności zabiegowych, rozwagi i motywacji potrzebna jest również innowacyjna zmiana logistycznego podejścia do codziennej praktyki. Jednowizytowe leczenie protetyczne stało się możliwe dzięki wprowadzeniu do praktyki lekarskiej/gabinetowej wersji systemu CAD/CAM. Poniżej opisujemy ekonomiczne warunki wprowadzania technologii CAD/CAM do praktyki. Prezentujemy również skuteczność kliniczną tej technologii, w oparciu o własne doświadczenia.

Key words: chairside CAD/CAM, single visit prosthetic treatment

It is not easy to introduce innovative methods of treatment to medical practice. Apart from expert’s knowledge and operational skills, caution, willingness and innovative logistic approach to daily practice are required. The newest method of single visit prosthetic treatment has become possible due to introduction of chairside CAD/CAM systems. Below we discuss the business background of dental practice that should be improved while launching CAD/CAM chairside into daily practice. The clinical effectiveness of this innovative approach is presented according to our experience.

Stopy kobaltu z chromem jako alternatywa stopów na bazie złota

Cobalt–chrome alloys as an alternative for alloys with the base of gold

Lic. st. tech. dent. Paweł Matusiak – DentalteQ w Holandii, Dental Consulting w Gliwicach, współpracownik Denon Dental, Konstancin-Jeziorna
Lek. dent. Jerzy Owsiejko (NMT) – Tandheelkunde De Loten, Sneek, Holandia

Słowa kluczowe: stopy kobaltu z chromem, stopy na bazie złota

Stopy kobaltu i chromu należą do grupy stopów metali nieszlachetnych. Pierwszy stop kobaltowo–chromowy, który został wprowadzony w 1930 roku w stomatologii był zastosowany do implantów medycznych i został zaakceptowany klinicznie. W tym czasie w terminologii stomatologicznej określenie „stal” stało się synonimem odlewanych stopów nieszlachetnych. Termin ten jest mylący, ponieważ stale są to zawierające węgiel stopy żelaza. Jednocześnie często używany termin „stopy chromowo–kobaltowe” jest nieprawidłowy, ponieważ nie są to stopy na bazie chromu.

Key words: cobalt–chrome alloys, alloys with the base of gold

Na podstawie publikacji naukowych:BEGO Bremer Goldschlägerei Wilh. Herbst GmbH & Co. KG Technologiepark Universität Wilhelm–Herbst–Str.1 D – 28359 Bremen

G-ænial Bond debiutuje na rynku materiałów stomatologicznych 

Firma GC wzbogaca swój stale powiększający się asortyment zaawansowanych technologicznie materiałów o jednoskładnikowy, samowytrawiający system łączący. G-ænial Bond to jednoskładnikowy, samowytrawiający, światłoutwardzalny system łączący opracowany specjalnie z myślą o technice „wytrawiania selektywnego”. Wytrawianie selektywne oznacza wytrawianie kwasem szkliwa jedynie przez 10 sekund przed naniesieniem G-ænial Bond.

E–Marketing gabinetów stomatologicznych

E–Marketing dentist`s office

Z firmy Denti24.pl System Rezerwacji Online Sp. z o.o.: Małgorzata Chlebek – E–Marketing manager, Tomasz Muter – FrontEnd Developer WebDesigner

Warto zainteresować się różnymi aspektami nowoczesnych form marketing, żeby umiejętnie zatrzymać swoich dotychczasowych pacjentów, a także pozyskać nowych

Ewolucja wyznaczania koloru

Cyfrowy pomiar koloru daje większe prawdopodobieństwo dobrania właściwej barwy uzupełnianego zęba. Przeciwieństwem tej metody jest wizualne określanie koloru, które może okazać się nieprecyzyjne i zajmuje dużo więcej czasu. Zmodernizowane urządzenie VITA Easyshade Advance, bazujące na cyfrowej metodzie pomiaru koloru omówił Patrick Bayer, menedżera urządzeń VITA Zahnfabrik.