Stomatologia Współczesna
NR 3/2012
Zdrowie jamy ustnej w Polsce na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku
Orral health in Poland at the turn of the first and the second decade of the twenty–first century
Z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: prof. dr hab. n. med. Maria Wierzbicka – Katedra Zdrowia Publicznego Collegium Mazovia, dr hab. n. med. Izabela Strużycka – adiunkt, Zakład Stomatologii Zachowawczej, lek. dent. Michał Ganowicz
Z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: prof. zw. Franciszek Szatko – kierownik Katedry Higieny i Epidemiologii
Słowa kluczowe: zdrowie jamy ustnej, próchnica zębów, choroba przyzębia, dzieci, dorośli
Celem obecnej pracy jest przedstawienie wyników Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej opisujących stan, tendencje i uwarunkowania próchnicy oraz chorób przyzębia w wybranych grupach wiekowych populacji w latach 2002–2011. W pracy wykorzystano raporty końcowe z badań epidemiologicznych i socjomedycznych prowadzonych na wybranych w losowaniu wielowarstwowym próbach populacji, zgodnie z zaleceniami WHO (Oral Health Surveys. Basic Data. WHO, Geneva 1997). Badanie socjomedyczne prowadzono w oparciu o kwestionariusz ankiety opracowany dla celów przedstawianych badań. W pracy omówiono stan zdrowia jamy ustnej dzieci w wieku 3, 5, 7 i 12 lat oraz osób dorosłych w wieku 35–44 lata. Wyniki aktualnych obserwacji porównano z wynikami wcześniej prowadzonych badań. Przedstawione dane wskazują na utrzymujące się nadal wysokie potrzeby populacji dzieci, młodzieży i osób dorosłych w zakresie edukacji zdrowotnej i profilaktyki stomatologicznej. Szczególnej uwagi i odrębnych rozwiązań wymaga poprawa stanu zdrowotnego osób starszych.
Key words: oral health, dental caries, periodontal disease, children, adults
The paper presents the results of nation wide epidemiological surveys variables, trends and determinants of caries and periodontal disease in selected age groups of the population in the years 2002–2011. In this work the final reports from epidemiological and socio – medical studies conducted in randomly selected samples of the population, according to the WHO (Oral Health Surveys. Basic Data. WHO Geneva, 1997) were used. Socio–medical study was based on a questionnaire developed for the purpose of the present study. The paper discusses the oral health of children aged 3, 5, 7 and 12 years and adults aged 35–44 years. A dynamic of oral diseases was also evaluated. The data presented indicates high needs for oral health education and prevention among children, adolescents and adults. The improvement of state of health of the older people require special attention and distinct solutions.
Zależność atrakcyjności profilu od położenia żuchwy i wysokości dolnego odcinka twarzy
The influence of mandible position and lower anterior face height on facial profile attractiveness
Z Katedry i Zakładu Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu: kierownik, dr hab. n. med. Joanna Antoszewska, lek. dent. Jan Łyczek,
Ze Studenckiego Koła Naukowego Profilaktyki Ortodontycznej, Ortopedii Szczękowej i Ortodoncji przy Katedrze i Zakładzie: Aleksandra Adamek, Julia Dytko
Z Katedry i Zakładu Patofizjologii Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu:
dr n. przyr. Leszek Noga
Słowa kluczowe: atrakcyjność profilu, proporcje twarzy, planowanie leczenia ortodontycznego,
populacja polska
Celem pracy było określenie wpływu zmian przednio–tylnych i pionowych proporcji twarzy na ocenę jej atrakcyjności przez Polaków, w tym lekarzy stomatologów i studentów stomatologii. Dwa zdjęcia profilu harmonijnego kobiety i mężczyzny poddano obróbce cyfrowej. Uzyskano w ten sposób wzorce profilu wklęsłego, prostego i wypukłego, każdy z prawidłowym, wydłużonym oraz skróconym odcinkiem szczękowym. Serie zdjęć 18 profili oceniło 330 ankietowanych (189 kobiet, 141 mężczyzn), w różnym wieku i z różnych grup społecznych. W celu ustalenia zależności wyników od płci, wieku i profesji badanych dokonano analizy statystycznej. Za najbardziej atrakcyjny profil kobiecy oraz męski uznano profil prosty z dolnym odcinkiem twarzy o prawidłowej wysokości. Za najmniej atrakcyjny – profil wypukły: kobiecy z prawidłowym, męski – z wydłużonym odcinkiem szczękowym. Wklęsłe profile oceniono wyżej niż wypukłe, a profile z wydłużonym dolnym odcinkiem twarzy – wyżej niż ze skróconym. Płeć oraz wykształcenie nie wpłynęły istotnie na ocenę profili (p>0,05), natomiast wiek oraz powiązanie ze stomatologią istotnie ukształtowały wyniki badań (p<0,05). Na ocenę atrakcyjności profilu najistotniej wpłynęła pozycja bródki. Dowiedzione różnice w postrzeganiu estetyki twarzy, zależne od wieku i poszczególnych grup społecznych skłaniają do wysnucia wniosku, że znajomość indywidualnych preferencji dotyczących wyglądu twarzy jest istotnym elementem planowania leczenia ortodontycznego.
Key words: profile attractiveness, face proportions, orthodontic treatment planning, Polish population
The study aimed at the effect of antero–posterior alterationsand vertical face proportions on its attractiveness assessed by Poles, including dentists and dental students. Two photographs of feminine and masculine harmonious profiles were digitally processed giving straight, convex and concave profile patterns, each with normal, increased and decreased lower facial height. 330 respondents (189 women and 141 men) of various ages and backgrounds assessed the series of 18 profile pictures. Statistical analysis enabled establishing the results relevance with age, gender and profession. Straight profile with normal lower facial height was considered the most attractive one in either sexes. Convex profiles: feminine with normal and masculine with increased lower facial height were ranked as the least attractive. Convex profiles were rated higher than concave as ones with increased lower facial height and those with decreased lower facial height. Gender and occupation did not influence profile rating significantly (p>0.05), on the contrary to age and relation to dentistry influence the results considerably (p<0.05). Position of the chin affected profile attractiveness rating the most significantly. Proven differences in face aesthetics perception, depending on age and various social backgrounds, encourage conclusion, that knowledge of face appearance individual preferences is crucial in orthodontic treatment planning.
Różne sposoby leczenia wad klasy III Angle`a – na podstawie przypadków własnych i piśmiennictwa
Various methods of treatment of Angle Class III defects – on the basis of own cases and literature
Z Prywatnej Praktyki Stomatologicznej w Warszawie: lek. dent. Aleksandra Towarek, lek. dent. Ewa Gwiażdzińska – w trakcie specjalizacji w dziedzinie Ortodoncji w Zakładzie Ortodoncji 4WSzK we Wrocławiu
Słowa kluczowe: wady doprzednie, metody leczenia, maska twarzowa, ekspansja szczęki,
kamuflaż ortodontyczny
W artykule omówiono cechy charakterystyczne dla doprzednich wad zgryzu. Przedstawiono również metody leczenia pacjentów z klasą III Angle`a na podstawie przypadków własnych i piśmiennictwa.
Key words: Angle III class malocclusion, methods of treatment, face mask, expansion of the jaw,
orthodontic camouflage
The article describes characteristic features of class III maloclussions. Cases of patients affected with this kind of maloclussions have been presented based on authors` own practice and literature.
Porównanie różnych technik wytwarzania rozległych tytanowych podbudów protetycznych stosowanych w implantoprotetyce – przegląd piśmiennictwa
The comparison of various techniques of constructing extensive titanium rosthetic frameworks applied in implant prosthodontics – review of the literature
Z Zakładu Protetyki Stomatologicznej Katedry Stomatologii Odtwórczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: lek. dent. Monika Pawlak, dr n. med. Michał Knytel
Słowa kluczowe:pasywne dopasowanie, odlewanie, spawanie, drążenie elektroerozyjne, Cresco, CAD/CAM
W wykonawstwie rozległych tytanowych podbudów protez opartych na wszczepach stosowane są różne techniki wraz z dodatkowymi korekcyjnymi metodami. Na podstawie piśmiennictwa omówiono i porównano techniki: odlewania metodą traconego wosku, spawania, drążenia elektroerozyjnego, Cresco Ti Precision i CAD/CAM oraz ich wpływ na ostateczną jakość podbudów protetycznych i korzyści, jakie wynikają z wykorzystania przedstawionych technik.
Key words: passive fit, casting technique, welding, spark erosion, Cresco, CAD/CAM
Various techniques together with additional corrective methods are applied for constructing extensive titanium frameworks of the implant–supported prostheses. On the basis of the literature, the following techniques were discussed and compared: the lost–wax casting, welding, spark erosion, Cresco Ti Precision and CAD/CAM. Moreover, the description of their influence on the final quality of these prosthetic frameworks and the opinion on the benefits resulting from the application of introduced techniques were presented.
Dysfunkcje układu ruchowego narządu żucia – etiologia i leczenie
Temporomandibular disorders – etiology and treatment
Z Poradni Protetyki Stomatologicznej Wojewódzkiego Centrum Stomatologii w Warszawie:
lek. dent. Agnieszka Kotlarska
Słowa kluczowe: szyny zgryzowe, szyny relaksacyjne, szyny re pozycyjne, dysfunkcja układu ruchowego narządu żucia
W pracy opisano główne zagadnienia związane z zaburzeniami układu ruchowego narządu żucia, przyczyny powstawania tych schorzeń oraz ich objawy i postępowanie lecznicze. Ze względu na wzrost liczby pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi narządu żucia, schorzenie to przybrało charakter choroby społecznej i wymaga dokładnego diagnozowania pacjentów zgłaszających się na wizytę do lekarza dentysty.
Key words: occlusal splints, stabilization splints, repositioning splints, temporomandibular disorders
The study describes the main issues associated with disorders of temporomandibular system, causes of these diseases and their symptoms and treatment strategies. Due to the increase in the number of patients with functional disorders of the masticatory system, the disease has taken on the social nature and requires accurate diagnosis of patients calling oneself a visit to the dentist.
Diagnostyka zapaleń przyzębia wykorzystująca test molekularno––biologiczny PET u pacjentów protetycznych
Diagnosis of periodontitis using molecular–biological test PET in prosthetic patients
Z praktyki prywatnej w Raciborzu: lek. dent. Ewa Pradela
Słowa kluczowe: test molekularno–biologiczny PET, bakterie patogenne, zapalenie przyzębia
Celem pracy było przedstawienie zasadności wykonania testu molekularno-biologicznego PET (MIP Pharma) dla potwierdzenia lub wykluczenia obecności bakterii patogennych odpowiedzialnych za stan zapalny przyzębia (periodontitis) u pacjentów przed powtórnym leczeniem protetycznym.
Key words: molecular–biological test PET, periodontal pathogens, periodontitis
The aim of study was to show the validity of the implementation of molecular-biological PET (MIP Pharma) test to confirm or exclude the presence of pathogenic bacteria responsible for periodontal inflammation (periodontitis) in patients before prosthetic retreatment.
Zespół Retta – opis przypadku
Rett syndrome – case report
Z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej „Ortodoncja” w Krakowie: lek. dent. Joanna Gibińska-Styła, dr n. med. Wanda Konty-Gibińska
Słowa kluczowe: zespół Retta, wady wrodzone, aparat blokowy
W pracy przedstawiono opis leczenia ortodontycznego pacjentki w wieku 6 lat i 4 miesięcy z zespołem Retta. U pacjentki stwierdzono tyłozgryz całkowity z wychyleniem siekaczy górnych. Pacjentkę przygotowano do leczenia ortodontycznego indywidualną płytką przedsionkową. Następnie wykonano aktywator Andresena Houpla, którym jest leczona do chwili obecnej.
Key words: Rett Syndrome, congenital defects, blocking appliance
In the work a discription of an orthodontic treatment of a six year and four months old patient with the Rett Syndrome was presented. A complete Class II Division I was found in the patient who was prepared for an orthodontic treatment by means of an individual vestibular plate. Then a blocking appliance she been treated still now.
Co na to Hipokrates? Kazus moralno–filozoficzny z praktyki stomatologicznej
What Hippocrates? The moral–filosophical case of dental practice
Z NZOZ ArtDentist w Tomaszowie Mazowieckim: lek. dent. Bernadetta Kosmowska–Weznerowicz – doktorantka UM w Łodzi, w Klinice Chirurgii Czaszkowo–Szczękowo–Twarzowej Szpitala im. N. Barlickiego
Słowa kluczowe: ekstrakcja zęba, wola pacjenta, kazus filozoficzny
Pacjentka zgłosiła się do gabinetu stomatologicznego celem ekstrakcji zębów 12–21 mimo braku wskazań do takiego zabiegu. Wywiad i badanie przedmiotowe dały wiedzę o dolegliwościach pacjentki. Przedstawiono wszystkie możliwe metody leczenia problemu, z którym się zgłosiła i zaproponowano alternatywne, mniej radykalne postępowanie lecznicze. Determinacja pacjentki doprowadziła jednak do usunięcia bolących zębów. Lekarz uszanował wolę pacjenta, stawiając ją ponad sam problem leczniczy. Ale czy nie postąpił wbrew zasadzie primum non nocere?
Key words: tooth extraction, patient’s will, philosophical case
Patient come to dental surgery with aching teeth 12–21. She was determined to extract the teeth in spite of lack of indication for such procedure. Dental review gave knowledge about diseases of this patient. All possible methods of treatment, less drastic than tooth extraction were present to her. However, determination of patient caused removal aching teeth. Dentist respected will of patient and put it over remedial problem. Did the doctor act against to principle: primum non nocere?
Tomografia wiązki stożkowej
Cone Beam Computed Thomography
Piotr Błahuta – Inspektor Ochrony Radiologicznej
Tomografia wolumetryczna CBCT (Cone Beam Computed Tomography) jest szybszą i bezpieczniejszą odmianą konwencjonalnej TK. Zastosowanie promieniowania w postaci wiązki stożkowej umożliwiło obrazowanie twarzoczaszki w trakcie tylko jednego obrotu źródła promieniowania. Skutkuje to mniejszą dawką promieniowania w porównaniu z tomografią spiralną oraz znacznym skróceniem czasu badania.