Stomatologia Współczesna
nr 1-2, 2021
100 lat Warszawskiej Stomatologii Akademickiej
Wpływ powtórnego procesu topienia na twardość dentystycznego stopu chromowo-kobaltowego
Igor Wojciechowski, Mariusz Pryliński
Potrzeba edukacji stomatologicznej w przedszkolach – ocena nauczycieli
Kinga Andrysiak, Karolina Gerreth, Danuta Staszewska-Kryślak, Maria Borysewicz-Lewicka
Rekonstrukcja protetyczna pojedynczego siekacza centralnego – opis przypadku
Magdalena Potoczny-Skrzyńska
Improvement of treatment guidelines for patients with gingival fi bromatosis considering interdisciplinary approach
Oksana Kopchak, Oleksii Azarov, Svetlana Cherniak, Olha Asharenkova, Karolina Airapetian
Powikłania i konsekwencje zdrowotne próchnicy wczesnego dzieciństwa – przegląd piśmiennictwa
Zuzanna Witkowska, Alicja Hoffmann-Przybylska, Piotr Przybylski, Kinga Andrysiak, Justyna Opydo-Szymaczek, Karolina Gerreth
Próchnica zębów: strategie populacyjne kontrolowania choroby
Sara Shamsa-Nieckula, Magdalena Kapica, Justyna Grudziąż-Sękowska
Współwystępowanie dysfunkcji w układzie stomatognatyczny oraz objawów otologicznych – przegląd piśmiennictwa
Karolina Szuflak, Małgorzata Pobudek-Radzikowska, Agata Czajka-Jakubowska, Karolina Gerreth
Zapobieganie i kontrola próchnicy zębów na poziomie jednostki
Magdalena Kapica, Sara Shamsa-Nieckula, Justyna Grudziąż-Sękowska
Injection Moulding: Case study & technique guide
Anthony Tay
Regulamin ogłaszania prac w „Stomatologii Współczesnej”
Streszczenia
8-12 Praca naukowo-badawcza
Igor Wojciechowski, Mariusz Pryliński
Wpływ powtórnego procesu topienia na twardość dentystycznego stopu chromowo-kobaltowego
Effect of the remelting process on the hardness of a dental chrome-cobalt alloy
Słowa kluczowe: dentystyczne stopy chromowo-kobaltowe, stopy metali, twardość
Key words: chrome-cobalt dental alloys, metal alloys, hardness
Streszczenie
Przedmiotem badań był dentystyczny stop chromowo-kobaltowy Biosil f (Niemcy). Do badań przygotowano 7 rodzajów próbek wykonanych z dentystycznego stopu chromowo-kobaltowego po różnych przetopach, których celem było przeprowadzenie analizy wpływu trwałego odkształcenia pod wpływem działającego obciążenia – pomiar twardości metodą Vickersa. Pomiar twardości według Vickersa wykazał, że stopy 1-krotnie i 2-krotnie topione uzyskały średnie wartości twardości podawanej przez producenta 360 HV, natomiast w pozostałych przypadkach średnia twardość wzrosła, zwłaszcza dla stopu mieszanego ⅓ nowego i ⅔ stopu przetopionego 408 HV, stopu ⅔ nowego i ⅓ przetopionego 400 HV. Warty odnotowania jest fakt, że stop mieszany ⅓ nowy i ⅔ przetopiony osiągnął maksymalną wartość 504 HV, co wyraźnie wskazuje na fakt, że twardość stopów mieszanych wzrasta.
Abstract
The subject of study was chrome-cobalt alloy, used in dentistry, Biosil f (Germany). In order to conduct the survey properly seven different samples were prepared. The samples were made of the chrome-cobalt alloy which underwent the remelting process. The aim of the experiment was to analyze the impact of strain on the permanent deformation – The Vickers method was used to take the measurements. The Vickers hardness test showed that alloys, melted just once or twice obtained the average hardness, indicated by producer 360 HV, however in different cases the average hardness increased up to 408 HV, particularly concerning the mixed alloy, which is one third of the brand new alloy with two third of the remelted alloy. Whereas in the combination of both, the two third of the brand new alloy with one third of remelted alloy obtained 400 HV. It is vital to mention, that the mixed alloy. made of one third of the brand new alloy and two third of the remelted alloy obtained the maximum of 504 HV, which indicates that the hardness of the mixed alloys rises.
13-17 Praca naukowo-badawcza
Kinga Andrysiak, Karolina Gerreth, Danuta Staszewska-Kryślak, Maria Borysewicz-Lewicka
Potrzeba edukacji stomatologicznej w przedszkolach – ocena nauczycieli
The necessity of dental education in kindergartens – teachers’ opinion
Słowa kluczowe: edukacja prozdrowotna, przedszkole, zdrowie jamy ustnej
Key words: pro-health education, kindergarten, oral health
Streszczenie
Wstęp. Zachowania prozdrowotne dzieci w wieku przedszkolnym powinny być kształtowane w placówkach nauczania i wychowania, gdzie funkcje edukacyjne pełnione są przez pielęgniarki oraz nauczycieli.
Cel. Celem badania było zebranie opinii nauczycieli na temat poziomu ich wiedzy w zakresie edukacji prozdrowotnej dotyczącej zdrowia jamy ustnej.
Materiał i metody. Badania przeprowadzone zostały w 2020 roku na terenie województw lubuskiego i wielkopolskiego w ramach programu „Monitorowanie stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej w latach 2016-2020” wśród 43 nauczycieli.
Wyniki. Dane w kwestionariuszach wskazują, iż 81,39% ankietowanych ocenia swoją wiedzę dotyczącą zdrowia jamy ustnej i metod zapobiegania próchnicy zębów u dzieci jako w pełni wystarczającą lub wystarczającą, 79,07% nie było edukowanych w tym kierunku, a 86,05% badanych – mimo braku odpowiedniego przygotowania – prowadziło szkolenia o tematyce stomatologicznej.
Wnioski. Z przeprowadzonych badań ankietowych wynika, że istnieje potrzeba edukacji prozdrowotnej wśród pielęgniarek i nauczycieli w ośrodkach wychowania i nauczania.
Abstract
Introduction. The kindergarten children’s pro-health behaviors should be developed in teaching and education facilities where educational functions are performed by nurses and teachers.
Aim. The aim of the study was to collect the teachers’ opinions of their oral health education level.
Material and methods. The research was performed in 2020 in Lubuskie and Wielkopolskie provinces as part of the „Monitoring of the oral health of the Polish population in 2016-2020” programme among 43 teachers.
Results. The data obtained in the questionnaires showed that 81,39% of examined teachers rated their oral health knowledge as fully-sufficient or sufficient, 79,07% of respondents were not educated on this topic and 86,05% had carried out the dentistry-related courses before despite not having the proper education.
Conclusions. The research revealed a need of pro-health education among nurses and teachers in teaching and education facilities.
18-20 Praca kazuistyczna
Magdalena Potoczny-Skrzyńska
Rekonstrukcja protetyczna pojedynczego siekacza centralnego – opis przypadku
Prosthetic restoration of single central incisor – a case report
Słowa kluczowe: przebarwienie zębów martwych, wybielanie, korony protetyczne
Key words: discolored non-vital teeth, teeth whitening, prosthetic crowns
Streszczenie
Białe i równe zęby są życzeniem większości pacjentów stomatologicznych. Zęby po leczeniu endodontycznym niekiedy ulegają przebarwieniom. Wybielanie wewnętrzne zębów daje możliwość rozjaśnienia koloru zęba, najczęściej należy jednak wykonać także koronę protetyczną otaczającą tkanki zęba. Sytuacja rekonstrukcji pojedynczej korony na siekaczu centralnym jest zadaniem wysoko wymagającym dla zespołu stomatologicznego. Tego rodzaju odbudowy wymagają wyjątkowo ścisłej współpracy i zrozumienia na linii technik-lekarz stomatolog-pacjent.
Abstract
White and straight teeth are the wish of most dental patients. Teeth after endodontic treatment sometimes become discolored. Internal teeth whitening allows to lighten the teeth, but very often we need to make a full crown to protect the non-vital tooth from braking. Prosthetic restoration of single central incisor is a very demanding challenge for the dental team. Such reconstruction requires close cooperation and mutual understanding between the prosthetic technician, the dentist and the patient.
21-27 Praca kazuistyczna (ang.)
Oksana Kopchak, Oleksii Azarov, Svetlana Cherniak, Olha Asharenkova, Karolina Airapetian
Improvement of treatment guidelines for patients with gingival fibromatosis considering interdisciplinary approach
Key words: gingival fibromatosis, magnetostrictive ultrasonic scaling, professional oral hygiene, interdisciplinary approach
Abstract
Our paperwork is the result of medical literature, life science journals, menegment protocols analysis, and our own practical experience of managing a patient with gingival fibromatosis and observations of doctors’ work and medical errors in the course of the treatment. In the first part the work is a highlight of basic theoretical knowledge on gingival fibromatosis. The next part was analysis of scientific works with respect to an interdisciplinary approach in the treatment of this pathology. As a result of the analysis, we found a lack of communication between internists and dentists at the stage of dental treatment right before surgery, which is a common medical mistake. We want to focus doctors’ attention to early therapeutic treatment before surgery, an important part for preventing particular complications in the course of gingivectomy and inflammatory responses exacerbation. This paper proposes improved treatment guidelines for patients with gingival fibromatosis for prevention of possible medical errors and emphasis on doctors communication in the course of treatment.
28-32 Praca przeglądowa
Zuzanna Witkowska, Alicja Hoffmann-Przybylska, Piotr Przybylski, Kinga Andrysiak, Justyna Opydo-Szymaczek, Karolina Gerreth
Powikłania i konsekwencje zdrowotne próchnicy wczesnego dzieciństwa – przegląd piśmiennictwa
Complications and health consequences of early childhood caries – a review of the literature
Słowa kluczowe: próchnica wczesnego dzieciństwa, powikłania
Keywords: Early Childhood Caries (ECC), complications
Streszczenie
Próchnica zębów jest obecnie jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób, stąd też stanowi poważny problem społeczny na świecie. Może pojawiać się krótko po wyrznięciu pierwszego zęba, a w obrębie uzębienia mlecznego u dzieci do 71. miesiąca życia nosi miano próchnicy wczesnego dzieciństwa (ang. Early Childhood Caries, ECC). W przypadku nieleczenia zmian próchnicowych, często dochodzi do szybkiej progresji choroby, a w dalszej konsekwencji do licznych powikłań miejscowych i ogólnoustrojowych. W pracy przedstawiono miejscowe powikłania szybko postępującej próchnicy wczesnego dzieciństwa, jej negatywny wpływ na ogólny stan zdrowia dziecka oraz skutki psychologiczne.
Abstract
Dental caries is currently one of the most common diseases, therefore, it is a serious social problem in the world. Caries could occur shortly after the eruption of the first tooth, and in the primary dentition of children up to the age of 71 months, it is named Early Childhood Caries (ECC). If carious lesions are not treated, the disease often progresses quickly, and consequently leads to numerous local and systemic complications. The paper presents local complications of rapidly progressive early childhood caries, its negative influence on the general health of a child as well as its psychological effects.
33-39 Praca przeglądowa
Sara Shamsa-Nieckula, Magdalena Kapica, Justyna Grudziąż-Sękowska
Próchnica zębów: strategie populacyjne kontrolowania choroby
Dental caries: population-based strategies of controlling the disease
Słowa kluczowe: choroba próchnicowa, zdrowie jamy ustnej, nierówności w zdrowiu, determinanty społeczne
Key words: dental caries, oral health, health inequalities, social determinants
Streszczenie
Choroba próchnicowa jest obecnie szeroko rozpowszechniona wśród społeczeństw, w tym również w Polsce. Głównymi przyczynami jej powstawania jest wysokie spożycie cukrów, niewystarczająca ekspozycja na fluor oraz brak skutecznej higienizacji zębów. Istnieje silny związek między statusem społeczno-ekonomicznym a występowaniem i zaawansowaniem chorób jamy ustnej. Istotą działania w zapobieganiu próchnicy jest oddziaływanie na czynniki determinujące jej powstawanie. Profilaktyka prowadzona na poziomie społeczeństwa i środowiska wydaje się przynosić większe korzyści zarówno zdrowotne, społeczne jak i ekonomiczne. Profilaktyka próchnicy może być skierowana na całą populację (profilaktyka uniwersalna), na jednostki lub grupy szczególnie narażone na wystąpienie ryzyka choroby (profilaktyka selektywna) oraz na jednostki, u których stwierdzono czynniki ryzyka lub zachowania mogące mieć wpływ na jej wystąpienie (profilaktyka wskazująca). Głównym wyznacznikiem skuteczności funkcjonowania systemu ochrony zdrowia jest jego zdolność́ do poprawy stanu zdrowia populacji oraz zmniejszania nierówności w zdrowiu. Korzystne jest oddziaływanie przy udziale różnych sektorów społecznych, nie tylko tych związanych z ochroną zdrowia.
Abstract Caries disease is nowadays widely spread among societies, including Poland. The main reasons for its formation are high sugar consumption, insufficient exposure to fluoride and lack of effective dental hygiene. There is a strong relationship between socioeconomic status and prevalence or severity of oral diseases. The significance of action in preventing caries is acknowledging those factors, that determine its formation. Prevention at social and environmental levels appears to bring greater health, social and economic benefits. Caries prophylaxis may be aimed at the entire population (universal prophylaxis), individuals or groups, that are particularly at risk of the disease (selective prophylaxis) and individuals with identified risk factors or behaviors, which may cause its formation (indicative prophylaxis). The main factor, that determines the effectiveness of the health care system is its ability to improve health condition of the population and reduce health inequalities. It is beneficial to have an impact with the participation of various social sectors, not only those related to healthcare.
40-44 Praca przeglądowa
Karolina Szuflak, Małgorzata Pobudek-Radzikowska, Agata Czajka-Jakubowska, Karolina Gerreth
Współwystępowanie dysfunkcji w układzie stomatognatycznym oraz objawów otologicznych – przegląd piśmiennictwa
Coexistence of dysfunctions in the stomatognathic system and otological symptoms – a review of the literature
Słowa kluczowe: układ stomatognatyczny, dysfunkcja, objawy otologiczne
Keywords: stomathognatic system, dysfunction, otologic symptoms
Streszczenie
Dysfunkcje struktur układu stomatognatycznego dotyczą znacznego odsetka populacji, przy czym liczba osób, u których występują patologiczne symptomy wykazuje tendencję wzrostową. Objawy dysfunkcji układu ruchowego narządu żucia dotyczą najczęściej struktur takich jak zęby, przyzębie, mięśnie, stawy skroniowo-żuchwowe, a także błona śluzowa policzków i języka. Patologie w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego charakteryzują się występowaniem bolesności, objawów akustycznych oraz ograniczeniami w ruchomości żuchwy i zaburzeniami w jej ruchu. Jednym z symptomów zaburzeń mogą być objawy otologiczne. Dolegliwości te znacząco wpływają na jakość życia pacjentów i ograniczają ich zdolność do prawidłowego funkcjonowania. W pracy przedstawiono dane z opracowań naukowych, publikowanych zarówno w języku polskim, jak i angielskim, dostępnych w czasopismach krajowych oraz zagranicznych, na temat współwystępowania dysfunkcji w obrębie układu stomatognatycznego i objawów otologicznych.
Abstract
Dysfunctions of the structures of the stomatognathic system concern a significant percentage of the population, and the number of people with pathological symptoms is constantly increasing. Symptoms of dysfunction of motoric apparatus of the masticatory organ most often are related to structures such as teeth, periodontium, muscles, temporomandibular joints, and the mucosa of the cheeks and tongue. Pathologies within the temporomandibular joint are characterized by pain, acoustic symptoms, limitations in the mobility of the mandible and disturbances in its movement. One of the signs of the disorder may be also otological symptom. These conditions significantly affect the patients’ quality of life and limit their ability to function properly. The paper presents data from studies, published both in Polish and English, available in national and foreign journals, on the coexistence of dysfunctions within the stomatognathic system and otological symptoms.
45-54 Praca przeglądowa
Magdalena Kapica, Sara Shamsa-Nieckula, Justyna Grudziąż-Sękowska
Zapobieganie i kontrola próchnicy zębów na poziomie jednostki
Prevention and control of dental caries on the individual level
Słowa kluczowe: profilaktyka, próchnica zębów, fluor, higiena jamy ustnej
Key words: prophylaxis, dental caries, fluoride, oral hygiene
Streszczenie
Choroba niezakaźna, taka jak próchnica zębów, stanowi ogromne obciążenie dla populacji. Biofilm jest głównym biologicznym wyznacznikiem rozwoju choroby. Próchnica zębów ma czynniki ryzyka i uwarunkowania społeczne, które są ważne dla jej zapobiegania i kontroli. Prewencja i kontrola próchnicy zębów oraz zapobieganie ostatecznej utracie zębów to zobowiązanie na całe życie, obejmujące interwencje populacyjne i indywidualne. W artykule przedstawiono możliwe do podjęcia działania profilaktyczne na poziomie jednostki.
Abstract A non-communicable disease such as tooth decay places a huge burden on humanity. Tooth biofilm is the main biological determinant of disease development. Tooth decay has risk factors and social determinants important for its prevention and control. The prevention and control of tooth decay and the prevention of eventual tooth loss is a lifelong commitment that includes both population and individual interventions. This article presents possible preventive measures at the individual level.
