Stomatologia Współczesna
nr 1, 2022
TREŚĆ
PRACE NAUKOWO-BADAWCZE
STOMATOLOGIA ESTETYCZNA
Biżuteria nazębna w opinii studentów stomatologii
Katarzyna Miądowicz-Owczarzak, Maria Borysewicz-Lewicka
PERIODONTOLOGIA
Zależność między wybranymi czynnikami ryzyka a stanem tkanek wokół implantów
i zębów własnych
Magdalena Jaszczak-Małkowska, Ewa Grabowska, Bartłomiej Górski, Renata Górska
PRACE PRZEGLĄDOWE
PROTETYKA
Metody preparacji zębów pod korony protetyczne – przegląd piśmiennictwa
Aleksandra Ślacan, Ewa Reczek
ZDROWIE PUBLICZNE
Długoterminowe następstwa zakażenia SARS-CoV-2 wyzwaniem dla ochrony zdrowia
Jacek J. Pruszyński, Jacek Putz, Inga Włodarczyk-Pruszyńska
HISTORIA MEDYCYNY
Polska terminologia medyczna od XVIII wieku po współczesność
Beata Olędzka
KONFERENCJE
IV Konferencja Periodontologiczna 2022 – streszczenie pracy
INFORMACJE ZAWODOWE
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
Enjoy the simple things: cementation with self-adhesive resin cement
Christian Lampson
Regulamin ogłaszania prac w „Stomatologii Współczesnej”
Streszczenia artykułów
8-12 Praca naukowo-badawcza
Katarzyna Miądowicz-Owczarzak, Maria Borysewicz-Lewicka
Biżuteria nazębna w opinii studentów stomatologii
Dental jewellery according to the opinion of students of dentistry
Słowa kluczowe: biżuteria nazębna, studenci
Keywords: dental jewellery, student
Streszczenie
Twarzy, jako jednemu z podstawowych kanałów komunikacji, poświęca się coraz więcej rozważań naukowych. Szczególną uwagę kieruje się na zęby, które stanowiąc symbol zdrowia i urody, stały się też obecnie wyznacznikiem statusu pod względem estetycznym, jak również społecznym.
Celem pracy było poznanie opinii dotyczącej zdobienia zębów wśród studentów stomatologii studiujących w języku polskim i angielskim (głównie obcokrajowców).
Badaniem ankietowym objęto grupę 189 studentów kierunku lekarsko-dentystycznego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, w tym 103 studentów polskojęzycznych w wieku 21-28 lat oraz 86 studentów anglojęzycznych w wieku 19-36 lat.
Za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety studentom zadano 5 pytań dotyczących zdobienia zębów.
Wyniki wskazują, że zjawisko biżuterii nazębnej w środowisku akademickim jest mało rozpowszechnione. Studenci UMP w Poznaniu uważają również, że w przyszłości zabiegi te nie zyskają większej popularności. Studenci studiujący w języku angielskim częściej niż studenci polskojęzyczni deklarowali chęć wykonywania zabiegów zdobienia zębów w przyszłej praktyce stomatologicznej.
Abstract
The face as one of the primary channels of communication is receiving more and more scientific attention. Particular attention is paid to the teeth, which are a symbol of health and beauty and have become an indicator of status in aesthetic and social terms.
The aim of the study was to find out the opinions on tooth decoration among dental Polish-speaking students and English-speaking students (mainly foreigners).
The questionnaire study involved a group of 189 dental students of Karol Marcinkowski University of Medical Sciences in Poznań, including 103 Polish-speaking students aged 21-28 years and 86 English-speaking students aged 19-36 years.
Using a proprietary questionnaire students were asked 5 questions about tooth decoration.
The results indicate that the phenomenon of dental jewelry in the academic environment is not very common. Students of the Poznań University of Medical Sciences also believe that these procedures will not become more popular in the future. Students studying in English were more likely than Polish-speaking students to declare their willingness to perform tooth-decorating procedures in their future dental practice.
13-19 Praca naukowo-badawcza
Magdalena Jaszczak-Małkowska, Ewa Grabowska, Bartłomiej Górski, Renata Górska
Zależność między wybranymi czynnikami ryzyka a stanem tkanek wokół implantów i zębów własnych
Relationship between selected risk factors and the condition of tissues around implants and natural teeth
Słowa kluczowe: zapalenie przyzębia, zapalenie tkanek wokół implantu, czynniki ryzyka
Key words: periodontitis, periimplantitis, risk factors
Streszczenie
Zapalenie przyzębia (periodontitis) i zapalenie tkanek okołowszczepowych (periimplantitis) to stany patologiczne, stanowiące częsty problem wśród pacjentów stomatologicznych. Celem pracy było porównanie wybranych parametrów oceniających poziom higieny i stan tkanek wokół implantów oraz stan tkanek przyzębia wokół zębów własnych, jak również zależność między występowaniem czynników ryzyka a wskaźnikiem higieny, krwawienia i głębokością kieszonek wokół zębów własnych i wokół implantów. Grupę badawczą stanowiły 33 osoby leczone implantologicznie, ze stabilną sytuacją w obrębie tkanek przyzębia. Porównanie wskaźników higieny i stanu zapalnego wokół zębów własnych oraz implantów wykazało, że z jednej strony na powierzchniach implantów występowało znacznie mniej płytki niż wokół zębów własnych (28,7 vs 39,8%). Z drugiej jednak strony wokół implantów stwierdzano istotnie głębsze kieszonki (2,9 vs 2,3 mm), a także nieco wyższy wskaźnik krwawienia dziąseł (27,9 vs 22,6%). Stwierdzono istotne statystycznie pogarszanie się wszystkich badanych parametrów stanu jamy ustnej wraz z wiekiem pacjentów. Wskaźnik krwawienia oraz średnia głębokość kieszonek były ponadto wyższe u mężczyzn. W grupie osób z nadwagą lub otyłością (wg skali BMI) stwierdzano także większą średnią głębokość kieszonek w porównaniu do grupy o prawidłowej masie ciała lub niedowadze.
Abstract
Periodontitis and peri-implantitis are pathological conditions that are a common problem among dental patients. The aim of the study was to compare selected parameters assessing the level of hygiene and the condition of tissues around implants and the condition of periodontal tissues around natural teeth, as well as the relationship between the occurrence of risk factors and the index of hygiene, bleeding and pocket depth around natural teeth and around implants. The research group consisted of 33 implantologically treated individuals with a stable situation within the periodontal tissues. The comparison of hygiene and inflammation indicators around natural teeth and implants showed that, on the one hand, there was significantly less plaque on implant surfaces than around natural teeth (28.7% vs.39.8%). On the other hand, there were significantly deeper pockets around the implants (2.9 vs. 2.3 mm), and a slightly higher gingival bleeding index (27.9 vs. 22.6%). A statistically significant worsening of all the examined parameters of the oral cavity condition with the age of the patients was found. The bleeding index and mean pocket depth were also higher in men. In the group of overweight or obese people (according to the BMI scale), a greater mean pocket depth was also found compared to the group with normal body weight or underweight.
20-23 Praca przeglądowa
Aleksandra Ślacan, Ewa Reczek
Metody preparacji zębów pod korony protetyczne – przegląd piśmiennictwa
Prosthetic finish line preparations for single crowns – a literature review
Słowa kluczowe: korony protetyczne, schodek typu chamfer, shoulder, preparacja wertykalna
Key words: prosthetic crowns, chamfer, shoulder, vertical preparation
Streszczenie
Istnieje wiele technik preparacji zębów pod uzupełnienia stałe. Do tej pory najpopularniejsze z nich opierały się na wytworzeniu stopnia prostego lub rozwartego. Obecnie jednak coraz większym zainteresowaniem wśród dentystów cieszy się preparacja wertykalna polegająca na szlifowaniu bezstopniowym.
W artykule przedstawiono charakterystykę wymienionych metod oraz opisano ich najważniejsze zalety i wady w oparciu o przegląd systematyczny literatury fachowej.
Abstract
There are many techniques for preparing teeth for permanent restorations. Until now, the most popular of them were based on making shoulder or chamfer in the paragingival area. Currently, however, a vertical preparation (feather, knife edge) is becoming more and more popular among dentists.
The publication presents the characteristics of above-mentioned methods and describes their most important advantages and disadvantages based on a systematic review of professional literature.
24-28 Praca przeglądowa
Jacek J. Pruszyński, Jacek Putz, Inga Włodarczyk-Pruszyńska
Długoterminowe następstwa zakażenia SARS-CoV-2 wyzwaniem dla ochrony zdrowia
Long-term effects SARS-CoV-2 infection challenges for healthcare systems
Słowa kluczowe: COVID-19, długi COVID, objawy, wyzwania systemowe
Key words: COVID-19, long COVID, symptoms, systemic challenges
Streszczenie
Pandemia COVID-19 spowodowała bardzo wiele skutków zarówno w sferze życia indywidualnego, jak i społecznego. Wymusiła gwałtowne modyfikacje stylu życia i zmiany funkcjonowania instytucji publicznych, przede wszystkim systemu opieki zdrowotnej. Zakres i gwałtowność zmian w stanie zdrowia społeczeństwa spowodował ujawnienie i powstanie nowych wyzwań w zakresie kompleksowo rozumianej ochrony zdrowia, jak organizacja działań profilaktycznych (szczepienia, obostrzenia zachowań w miejscach publicznych) i leczniczych (stworzenie oddziałów dla pacjentów z COVID-19). Pandemia spowodowała także powstanie nowych kategorii wydatków publicznych. Na dużą skalę pojawiło się poważne zagrożenie zdrowia i życia, przede wszystkim wśród osób, które są bardziej podatne na załamanie homeostazy ustroju w warunkach infekcji. Jakkolwiek zazwyczaj okres powrotu do zdrowia u osób, które przebyły COVID-19 wynosi kilka tygodni, to często obserwuje się też u niektórych z pacjentów „stan po COVID” określany również jako „długi COVID” (long COVID). Obejmuje on szeroki zakres nowych, powracających lub trwających problemów zdrowotnych, które mogą występować cztery lub więcej tygodni po pierwszym zakażeniu wirusem wywołującym COVID-19. Departament Zdrowia USA stoi na stanowisku, że długi COVID należy uznać za niepełnosprawność, gdy znacząco ogranicza jedną lub więcej głównych czynności życiowych. Osoby w takim stanie są uprawnione do takiej samej ochrony, jak każda inna osoba niepełnosprawna. W efekcie, długoterminowe następstwa występujące po zakażeniu SARS-Cov-2 w wymiarze indywidualnym i społecznym są poważnym wyzwaniem dla systemów ochrony zdrowotnej.
Abstract
COVID-19 pandemic caused many effects both in individual and social life. Pandemic has caused rapid modifications of lifestyle and functioning of public institutions, especially healthcare system. The scale and celerity of changes in societies health, have caused exposure and inception of new challenges in the healthcare system – preventive actions (vaccinations and lockdown measures) and treatment actions (creation of hospital wards exclusively for COVID-19 patients). Global epidemic of SARS-Cov-2 virus has created a whole new category of public expenditure. High risk of health issues and even death applied to people, who were more prone to organism’s homeostasis imbalance, when fighting an infection.
Some patients recover from COVID-19 symptoms within few weeks, but there are others suffering from chronic state known as long COVID. This state is characterized by presence of new, recurrent or chronic health issues, that appear four or more weeks after first infection with COVID-19 virus. The USA health department states, that long COVID can be treated as disability if it limits one or more basic life functions. People who suffer from long COVID leading to disability, are entitled to the same type of protection as other people suffering from disabilities. Because of this, long-time outcomes after SARS-Cov-2 infection, taken both individually and as a society, could pose a serious challenge to health care systems.
29-38 Praca przeglądowa
Beata Olędzka
Polska terminologia medyczna od XVIII wieku po współczesność
Polish Medical Terminology from the 18th Century to the Present
Słowa kluczowe: medycyna, historia medycyny, terminologia medyczna, terminologia anatomiczna, nazewnictwo chorób, językoznawstwo
Key words: medicine, history of medicine, medical terminology, anatomical terminology, names of diseases, descriptive linguistics
Streszczenie
Przedmiotem artykułu jest rys historyczno-językowy rozwoju polskiej terminologii medycznej od XVIII wieku po współczesność. Polski język medyczny na początku XVIII wieku miał już dobrze wykształconą leksykę, która kształtowała się nadal w XVIII- i XIX-wiecznych poradnikach oraz słownikach. Wiek XIX był okresem, w którym zaczęły się prace nad uporządkowaniem terminologii i utworzeniem jednolitego słownictwa medycznego, które kontynuowane były w wieku XX i trwają do dziś.
Abstract
The topic of this article is the development of the Polish medical terminology from the 18th century to the present day, treated as a historical and linguistic process. The early 18th-century medical jargon in Poland was already characterized by a well-developed lexicon that continued to evolve in 18th– and 19th-century handbooks and dictionaries. It was the 19th century that saw the beginning of efforts to organize and develop uniform medical vocabulary, which have been sustained through the 20th century to this day.