Stomatologia Współczesna
nr 3, 2021
PRACE NAUKOWO-BADAWCZE
PERIODONTOLOGIA
Stan dziąseł i nawyki higieniczne nastoletnich pacjentek z zespołem policystycznych jajników
w zależności od występowania nadmiernej masy ciała
Natalia Wendland, Justyna Opydo-Szymaczek, Grażyna Jarząbek-Bielecka, Małgorzata Mizgier
PRACE KAZUISTYCZNE
PROFILAKTYKA
Objawy krzywicy hipofosfatemicznej w obrębie jamy ustnej oraz stomatologiczne postępowanie
profi laktyczno-lecznicze – na podstawie przeglądu piśmiennictwa oraz opisu przypadku
Dominika Forszt, Dagmara Wojdyga, Jan Rzątowski, Karolina Gerreth
PERIODONTOLOGIA
Liszaj płaski – stan higieny jamy ustnej a leczenie zmian na błonie śluzowej
Emilia Milczarek, Renata Górska, Katarzyna Woźniak
PRACE PRZEGLĄDOWE
ZWYCZAJE
Rytualne usuwanie zębów
Tamara Pawlaczyk-Kamieńska, Katarzyna Miądowicz-Owczarzak
PROBLEMY ZDROWOTNE
Wypalenie zawodowe wśród stomatologów – przegląd piśmiennictwa
Jacek J. Pruszyński, Jacek Putz
INFORMACJE ZAWODOWE
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
Class IV restoration with direct composite resin: A case study utilising the layering-stratifi cation
technique with the G-aenial A’CHORD composite system
Anthony Mak, Andrew Chio
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA
Indirect Hybrid Nano-Ceramic Adhesive Restorations in the Posterior Region
A case report using the new CERASMART270
Pierre Dimitrov, Assen Marinov, Boyanka Vladimirova
Regulamin ogłaszania prac w „Stomatologii Współczesnej”
Streszczenia artykułów
8-14 Praca naukowo-badawcza
Natalia Wendland, Justyna Opydo-Szymaczek, Grażyna Jarząbek-Bielecka, Małgorzata Mizgier
Stan dziąseł i nawyki higieniczne nastoletnich pacjentek z zespołem policystycznych jajników w zależności od występowania nadmiernej masy ciała
Gingival health and oral hygiene habits in patients with polycystic ovary syndrome depending on the presence of excessive body weight
Słowa kluczowe: zespół policystycznych jajników, zapalenie dziąseł, nadwaga
Key words: polycystic ovary syndrome, gingivitis, overweight
Streszczenie
Istnieją doniesienia wskazujące na zwiększone ryzyko chorób przyzębia u pacjentek z zespołem policystycznych jajników (ang. polycystic ovary syndrome, PCOS). Przyczyny tego związku nie są do końca poznane. Jedną z nich może być nadmierna masa ciała pacjentek cierpiących na endokrynopatię. Celem pracy była ocena stanu dziąseł i higieny jamy ustnej u nastoletnich pacjentek z PCOS i nadwagą oraz w grupie kontrolnej z PCOS i prawidłową masą ciała, dopasowanej pod względem stanu higieny jamy ustnej i nawyków higienicznych. Uczestniczki zostały zrekrutowane w Szpitalu Ginekologiczno-Położniczym Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, gdzie przechodziły diagnostykę z powodu zaburzeń hormonalnych. Analiza wyników wykazała, iż grupa z nadwagą miała istotnie wyższy wskaźnik zapalenia dziąseł w porównaniu do pacjentek z grupy kontrolnej (p = 0,0291). Wyniki badań sugerują, że utrzymanie prawidłowej masy ciała u pacjentek z endokrynopatią może pozytywnie oddziaływać na stan zdrowia jamy ustnej.
Abstract
There are reports showing an increased risk of periodontal disease in female patients with polycystic ovary syndrome (PCOS). The reasons for this relationship are not fully understood. One of them may be the excessive body weight of patients suffering from endocrinopathy. The aim of this study was to evaluate the condition of the gums and oral hygiene in adolescent patients with PCOS and overweight and in the control group with PCOS and normal body weight, adjusted in terms of oral hygiene and hygiene habits. The participants were recruited at the Gynecology and Obstetrics Hospital of the Medical University in Poznań, where they underwent diagnostic examination for hormonal disorders. The results showed that the overweight group had a significantly higher level of gingival index compared to patients from control group (p = 0.0291). The research results suggest that maintaining a healthy weight in patients with endocrinopathy may have a positive effect on the oral health.
15-21 Praca kazuistyczna
Dominika Forszt, Dagmara Wojdyga, Jan Rzątowski, Karolina Gerreth
Objawy krzywicy hipofosfatemicznej w obrębie jamy ustnej oraz stomatologiczne postępowanie profilaktyczno-lecznicze – na podstawie przeglądu piśmiennictwa oraz opisu przypadku
Symptoms of the hypophosphatemic rickets in the oral cavity as well as dental prophylaxis and treatment – review of the literature and case report
Słowa kluczowe: krzywica hipofosfatemiczna, objawy, profilaktyka, leczenie
Keywords: hypophosphatemic rickets, symptoms, prophylaxis, treatment
Streszczenie
Krzywica hipofosfatemiczna należy do rzadkich chorób powstających na tle zaburzeń genetycznych i wiąże się z nieprawidłowościami gospodarki białkowej, wapniowo-fosforanowej oraz hormonalnej. Rozpoznanie ma miejsce w dzieciństwie, a objawy dotyczą układu mięśniowo-szkieletowego oraz stomatognatycznego, w tym stwierdza się między innymi zaburzenia budowy zębów, co w konsekwencji zwiększa ich podatność na próchnicę oraz skłonność do tworzenia ropni. Wczesna diagnoza choroby zezwala na objęcie pacjentów interdyscyplinarną opieką medyczną, w tym stomatologiczną. Systematyczne wizyty u lekarza dentysty oraz regularne zabiegi profilaktyczne zezwalają na obniżenie stopnia nasilenia zaburzeń wynikających z nieprawidłowej struktury zębów, a także zapewniają dobrą jakość życia chorych. W pracy przedstawiono informacje dotyczące wykładników krzywicy hipofosfatemicznej w obrębie jamy ustnej oraz metod stomatologicznego postępowania profilaktyczno-leczniczego na podstawie dostępnego piśmiennictwa oraz obserwacji przypadku własnego pacjenta.
Abstract
Hypophosphatemic rickets is a genetic disorder and it is associated with abnormalities in protein, calcium-phosphate and hormonal metabolism. The diagnosis is made in childhood. The symptoms are related to the musculoskeletal and stomatognathic systems, and they include defects of the structure of the teeth, which consequently increases their susceptibility to caries and the tendency to abscess formation. Patients with early diagnosis of the disease have chance to stay under constant supervision of interdisciplinary medical staff, including dental care. Systematic visits to the dentist and regular preventive treatment help to reduce the severity of disorders resulting from the abnormal structure of the teeth, and ensure a good quality of life of patients. The paper presents information on the manifestations of hypophosphatemic rickets within the oral cavity and methods of prophylactic and therapeutic dental procedures based on the available literature and observation of own case of the patient.
22-25 Praca kazuistyczna
Emilia Milczarek, Renata Górska, Katarzyna Woźniak
Liszaj płaski – stan higieny jamy ustnej a leczenie zmian na błonie śluzowej
Lichen planus – the condition of oral hygiene and the treatment of malformations on the mucosa
Słowa kluczowe: liszaj płaski, higiena jamy ustnej, leczenie interdyscyplinarne
Key words: lichen planus, oral hygiene, interdisciplinary treatment
Streszczenie
Liszaj płaski (lichen planus) jest przewlekłą, niezakaźną chorobą dotyczącą głównie skóry. Rzadziej dotyczy również błon śluzowych. Postać ograniczona wyłącznie do błony śluzowej jamy ustnej (oral lichen planus) jest spotykana najrzadziej. Symptomy OLP najczęściej rozwijają się między 30 a 65 r.ż., nieznacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Opisywano pojedyncze przypadki również u dzieci i młodzieży (Goldscheider i wsp. 2014, Iknur i wsp. 2011). Etiologia choroby wciąż pozostaje nieznana. Objawy powstają na skutek reakcji przeciwko nieznanemu antygenowi w błonie podstawnej nabłonka. Eliminacja czynników potencjalnie drażniących, jak ostrych brzegów zębów, nieprawidłowych wypełnień, amalgamatów i innych metali z jamy ustnej, a także wdrożenie optymalnej higieny jamy ustnej wydają się wobec tego odgrywać niezmiernie ważną rolę w procesie leczenia i łagodzenia dolegliwości bólowych spowodowanych obecnością zmian LP w jamie ustnej.
Abstract
Lichen planus is a chronic, non-infectious disease that mainly affects the skin. It also affects the mucous membranes less frequently. The form limited only to the oral mucosa (oral lichen planus) is the least common. OLP symptoms most often develop between the ages of 30 and 65, slightly more often in women than in men. Isolated cases have also been reported in children and adolescents. The etiology of the disease is still unknown. The symptoms arise from a reaction against an unknown antigen in the basal membrane of the epithelium. The elimination of potentially irritating factors, such as sharp tooth edges, abnormal fillings, amalgams and other metals from the oral cavity, as well as learning and the emphasis on maintaining optimal oral hygiene seem to play an extremely important role in the process of treating and alleviating pain caused by the presence of OLP lesions.
26-31 Praca przeglądowa
Tamara Pawlaczyk-Kamieńska, Katarzyna Miądowicz-Owczarzak
Rytualne usuwanie zębów
Ritual tooth ablation
Słowa kluczowe: modyfikacje uzębienia, rytualne usuwanie zębów
Key words: dental modifications, ritual tooth ablation
Streszczenie
Twarz ludzka, jako jeden z wyznaczników atrakcyjności fizycznej, stanowi podstawowy kanał komunikacji. Zęby stanowią symbol zdrowia, urody i są wyznacznikiem prestiżu, a w niektórych kulturach odgrywają ważną rolę w życiu plemiennym. Są one z tego powodu, historycznie jak i współcześnie, poddawane różnym zabiegom, jak modyfikacje kształtu, ozdabianie (inkrustacje), barwienie czy rytualne ich usuwanie (ablacja). Celem pracy jest przedstawienie zjawiska rytualnego usuwania zębów, związanego z wiarą i kulturą regionu. W czasach historycznych mogło wiązać się z: okazywaniem czci wodzowi po jego śmierci (Hawaje), wierzeniem, iż taki zabieg wpłynie na zwiększenie skuteczności polowań (Borneo) czy rytuałem związanym z zakończeniem pory deszczowej (Australia). Zabieg mógł być także wykonywany w celach zdrowotnych w przypadku szczękościsku (Afryka) oraz zapobiegania biegunce i chorobom okresu niemowlęcego. Obecnie, pomimo upływu lat zwyczaj rytualnego usuwania zębów nadal spotykany jest w pewnych kręgach kulturowych.
Abstract
As one of the numerous indicators of physical attractiveness, the human constitutes the primary communication channel. The teeth are the symbol of health and beauty, determinant of prestige, and play an essential role in tribal life. Therefore, there were historically and nowadays still are subjected to various treatments, such as shape modifications, tooth decorating (incrustation), tooth staining, or ritual ablation. The purpose of the study was to present the phenomenon of ritual teeth ablation associated with the faith and the culture of the region. In historical times it could be connected with: showing respect to the commander after his death (Hawai), believing that such a treatment will influence for increasing the effectiveness of hunts (Borneo) or with ritual associated with finishing the rainy season (Australia). This procedure was also a form of trismus (Africa) treatment or prevention of diarrhoea and diseases of infancy. At present, in spite of the expiry of years, the custom of ritual teeth ablation still is observed in specific cultural ranges.
32-38 Praca przeglądowa
Jacek J. Pruszyński, Jacek Putz
Wypalenie zawodowe wśród stomatologów – przegląd piśmiennictwa
Burnout, among dentists – literature review
Słowa kluczowe: wypalenie zawodowe, przyczyny zjawiska, lekarze dentyści, stres zawodowy
Key words: burnout, causes of the phenomenon, dentists, occupational stress,
Streszczenie
Osoby z wypaleniem zawodowym przechodzą przez cykl oddziaływania czynników ryzyka, zaczynając od nadmiernego zaangażowania w wykonywaną pracę, a kończąc na zauważalnych zmianach w zachowaniu, poczuciu depersonalizacji, utracie poczucia własnej wartości, depresji. Przeprowadzone przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne badania wykazały, iż poziom wypalenia zawodowego polskich stomatologów osiągnął wynik 27,9 w skali Maslach i jest znacząco wyższy niż uzyskany w polskich badaniach prowadzonych w innych grupach zawodowych. Wśród czynników sprzyjających rozwojowi szkodliwej dysfunkcji, za jaką uznajemy zespół wypalenia zawodowego, jednym z ważniejszych jest wysoki poziom stresu. Związany on może być zarówno z procesem uzyskiwania kompetencji zawodowych, wykonywaną pracą, jak i realizacją różnorodnych wymogów natury biurokratycznej. Wymienione powyżej źródła stresu zaznaczają się wyraźnie w pracy współczesnego lekarza dentysty. Z tego też powodu, można przypuszczać, że mają one wpływ na wysoki poziom wypalenia zawodowego w tej grupie.
Abstract
People experiencing burnout go through a cycle that begins with increased engagement in their work and ends with noticeable changes in behavior, feelings of depersonalization, loss of self-esteem, depression, and symptoms of complete burnout. The research carried out by the Polish Dental Society showed that the level of burnout of Polish dentists reached a score of 27.9 on the Maslach scale and is significantly higher than that obtained in Polish studies conducted on other professional groups. Among the factors contributing to the development of a harmful dysfunction, which we consider the phenomenon of occupational burnout, one of the most important is a high level of stress. It can be related both to the process of acquiring professional competences, the work itself, and the implementation of various work-related requirements of a bureaucratic nature. All the above-mentioned sources of stress are clearly visible in the work of a modern dentist. For this reason, it can be assumed that they have an impact on the high level of occupational burnout in this group.and dentists health status
