Stomatologia Współczesna nr 4/2016

Stomatologia Współczesna

NR 4/2016

 

Wiedza prozdrowotna rodziców dzieci uczęszczających do żłobków

Pro-health knowledge of parents of children attending nurseries

Z Katedry i Zakładu Stomatologii Zachowawczej i Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu: prof. dr hab. n. med. Urszula Kaczmarek – kierownik Katedry i Zakładu, dr n. med. Iwona Grzesiak-Gasek, dr n. med. Alina Wrzyszcz-Kowalczyk, dr n. med. Monika Mysiak-Dębska

Z Katedry i Zakładu Periodontologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu: lek. dent. Katarzyna Dębska-Łasut

Słowa kluczowe: wiedza prozdrowotna, dzieci, zapobieganie

Jednym z warunków skuteczności leczenia stomatologicznego jest współpraca dziecka i jego opiekuna z lekarzem dentystą. Badaniem ankietowym objęto 80 rodziców dzieci do 3. roku życia obojga płci. Kwestionariusz zawierał 13 pytań odnoszących się do zachowań prozdrowotnych w zakresie zdrowia jamy ustnej. Spośród wszyst­kich badanych ponad połowa dzieci (61,6%) nigdy nie była u dentysty. Dzieci najczęściej używały pasty z niską zawartością fluoru (41,2%). Jako najważniejszy czynnik zapobiegający rozwojowi próchnicy niemal wszystkie matki (97,5%) wskazały systematyczne szczotkowanie zębów (97,5%). Wiedza rodziców odnośnie nawyków higienicznych nie jest zadowalająca. Konieczne jest zatem prowadzenie programów edukacyjnych dla rodziców najmłodszych dzieci.

Key words: pro-health knowledge, children, prevention

One of the conditions for successful dental treatment is the child and his guardian cooperation with the dentist. The survey included 80 parents of children under 3 years of both sexes. The questionnaire contained 13 questions relating to healthy behaviors in terms of oral health. From all investigated children more than half (61.6%) never been at the dentist. The most commonly used toothpaste for children was the one with a low content of fluoride ions (41.2%). Almost all mothers (97.5%) have recognized that the most important factor in preventing caries is the systematic brushing of the teeth (97.5%). Knowledge of parents about hygienic habits is far from satisfactory. It is therefore necessary to conduct educational programs for parents of youngest children.

Dysplazja zębiny typu 1 – przegląd piśmiennictwa i opis dwóch przypadków

Dentine dysplasia type 1 – a literature review and description of two cases

Z Poradni Ortodoncji Centralnego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: lek. dent. Agnieszka Nawrocka, prof. dr hab. n. med. Grażyna Śmiech-Słomkowska, lek. dent. Małgorzata Peruga

Z Katedry Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: dr hab. n. med. prof. nadzw. Maciej Borowiec

Słowa kluczowe: dysplazja zębiny, zęby bezkorzeniowe, wada zgryzu, leczenie ortodontyczne

Dysplazja zębiny typu I jest rzadkim defektem rozwojowym zębów dziedziczonym jako cecha autosomalna dominująca. W piśmiennictwie jednostka ta określana jest również jako dysplazja zębiny korzeniowej lub zęby bezkorzeniowe (radicular dentine dysplasia, rootless teeth). Istotą schorzenia jest zaburzenie rozwoju i skrócenie korzeni zębów występujące zarówno w uzębieniu mlecznym, jak i stałym. Korony zębów w badaniu klinicznym są zwykle prawidłowe, zaś radiologicznie widoczna jest charakterystyczna całkowita lub częściowa obliteracja jam zębowych. Zaburzenie prowadzi do szybkiej utraty zębów w następstwie ich słabego utrzymania w zębodole lub na skutek powikłań rozwijających się zmian okołowierzchołkowych. Celem pracy była charakterystyka dysplazji zębiny typu I na podstawie aktualnego piśmiennictwa. Ponadto przedstawiono własną obserwację kliniczną dwóch przypadków współistnienia wady zgryzu z dysplazją zębiny typu I.

Key words: dentine dysplasia, rootless teeth, malocclusion, orthodontic treatment

Dentine dysplasia type I is a rare developmental disorder of teeth with the autosomal dominant inheritance. In the literature the defect is also described as „radicular dentine dysplasia” or „rootless teeth”. The main problem is associated with the impaired root formation. The rudimental or shortened roots occurs both in the deciduous and permanent dentition, but in the clinical examination an appearance of dental crowns are usually correct the X-ray picture shows partial or complete obliteration of pulp chambers. The disorder leads to the premature loss of teeth due to the insufficient maintenance in dental alveolus or as a consequence of periapical lesions. The aim of this article was the characterization of dentin dysplasia type 1 on the basis of the literature reports and conducted clinical observation of two cases in which malocclusion and dentine dysplasia type I coincided.

Potrzeba wypracowania modelu współpracy logopedy i ortodonty. Perspektywa ortodontyczna

Need for developing a cooperation model of speech therapist and orthodontist. The perspective orthodontic

Z Zakładu Ortodoncji Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: lek. dent. Magdalena Szałwińska, lek. dent. Dorota Kuśmierczyk, lek. dent. Agnieszka Jurek, lek. dent. Agnieszka Chruściel, dr hab. n. med. Małgorzata Zadurska

Słowa kluczowe: wady zgryzu, aparat mowy, leczenie ortodontyczne

Wady zgryzu współwystępujące z wadami artykulacji wymagają leczenia zespołowego ortodonty i logopedy. Wypracowanie wspólnego algorytmu terapeutycznego ma kluczowe znaczenie. W świetle aktualnych doniesień naukowych przywrócenie prawidłowej funkcji w obrębie aparatu mowy, współpraca pacjenta i regularne ćwiczenia logopedyczne to pierwszy etap efektywnego leczenia zaburzeń artykulacji. Oprócz mioterapii i reedukacji wskazane jest przywrócenie prawidłowych warunków zgryzowych w wyniku leczenia ortodontycznego.

Key words: malocclusion, vocal apparatus, orthodontic treatment

Malocclusions coexisting with articulation disorders requires cooperation between orthodontist and speech therapist. Evolving of joint therapeutic algorithm plays crucial meaning. According to evidence base medicine, proper function recovery of vocal apparatus, patient cooperation and regular logopedic exercises are the first stage of effective treatment of articulation disorders. Beside of miotherapy and reeducation, restoration of proper occlusion as a result of orthodontic treatment is advisable.

Wybrane aspekty mikrobiologii próchnicy korzenia

Selected aspects of root caries microbiology

Z Katedry i Zakładu Stomatologii Zachowawczej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego : lek. stom. Milena Marcinkowska-Ziemak – wykładowca, lek. stom. Tomasz Gajewski – doktorant, dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek – kierownik Katedry i Zakładu

Z prywatnej praktyki w Warszawie: lek. stom. Mateusz Maciejczak

Słowa kluczowe: próchnica korzenia, mikrobiologia, etiologia

Z uwagi na wydłużającą się długość życia, a także wzrastającą liczbę osób zachowujących własne uzębienie mimo upływu wieku, problem próchnicy korzenia, na który napotykają lekarze dentyści, nabiera coraz większego znaczenia. Istotne różnice w budowie histologicznej twardych tkanek zęba sprawiają, że proces próchnicowy toczący się w obrębie cementu i zębiny korzeniowej cechuje odmienna specyfika niż w przypadku próchnicy koron. Praca ma na celu omówienie roli drobnoustrojów w etiologii próchnicy korzenia. Szereg badań mikrobiologicznych dotyczących patogenów odpowiedzialnych za inicjowanie próchnicy korzenia podważa istotną rolę bakterii S. mutans w tym procesie. Doniesienia ujawniają jednocześnie udział w patogenezie próchnicy nowych gatunków, niekojarzonych dotychczas z próchnicą cementu. W wielu pracach potwierdzona została hipoteza niespecyficznej flory bakteryjnej i jej roli w powstawaniu oraz rozwoju zmian próchnicowych toczących się w obrębie korzenia. Mimo istotnego postępu technologicznego w metodyce prowadzonych badań aktualne koncepcje sugerują potrzebę kontynuacji badań w celu zweryfikowania mikrobiologicznego aspektu etiopatogenezy próchnicy korzenia.

Key words: root caries, microbiology, etiology

Due to an elongation of life expectancy and a simultaneous increase in the number of people maintaining natural dentition despite aging, the problem of root caries during complex dental treatment has become more and more significant. Because of the differences in histology of hard dental tissues, the undergoing caries process in cementum and root dentin is characterised by its own specificity, which differs from the caries process affecting the coronal part of the tooth. The aim of this paper is to discuss the key role of microorganisms in the etiology of root caries. So far a number of microbiological studies undermined the role of S. mutans in the initiation of root caries process which leads to primary root caries lesions (PRCLs). Simultaneously, the influence of microorganisms that were not associated with caries initiation previously, has been reported. Also a number of scientific studies confirmed the non-specific plaque flora hypothesis and its role in the initiation and development of PRCLs. Nowadays, despite the significant methodological advances in research, most of the current studies indicate the need of further research regarding the microbiological aspect of root caries etiology.

Suchość jamy ustnej w wieku starczym – etiopatogeneza oraz leczenie

Dry mouth in the old age – etiology and treatment

Z Zahnarzt Praxis w Wiedniu: dr Beata Ledwoń

Z Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego: lek. stom. Andrzej Miskiewicz, prof. dr hab. n. med. Renata Górska – kierownik Zakładu

Słowa kluczowe: kserostomia, hiposaliwacja, zapalenie przyzębia, halitoza

Starzenie się organizmu związane jest z postępującym w czasie upośledzeniem funkcji narządów, co utrudnia utrzymanie homeostazy. Rosnącym problemem w praktyce dentystycznej jest suchość jamy ustnej u osób w starszym wieku. Jak wykazały badania, 40% pacjentów powyżej 60. roku życia cierpi na kserostomię. Jednym z najbardziej powszechnych i najczęściej przeoczanych czynników przyczynowych suchości jamy ustnej jest działanie uboczne stosowanych leków. Liczne leki redukują wydzielanie śliny, co prowadzi do zmian patologicznych w środowisku jamy ustnej. Zatem konieczny jest systematyczny monitoring zażywanych przez pacjenta leków. Kliniczne symptomy suchości jamy ustnej objawiają się jako zmiany dziąseł, suchość błon śluzowych, zagęszczenie śliny, zmniejszenie jej wydzielania, widoczne pęknięcia warg oraz możliwe uczucie pieczenia jamy ustnej. Hiposaliwacja najczęściej związana jest z halitozą. Wśród czynników wywołujących halitozę należy przede wszystkim wziąć pod uwagę choroby przyzębia. W pracy przedyskutowano strategie diagnostyczne i niezbędne postępowanie terapeutyczne.

Key words: xerostomia, hyposalivatio, periodontitis, halitosis

Aging of organism is connected with a decline and loss of organ function, which impairs homeostasis maintenance. Dry mouth condition in old age is a growing problem in the dental practice. Research shows that 40% of the patients aged over 60 years are affected by the problem of xerostomia. One of the most common and most overlooked causal factors for dry mouth are the side effects of systemic medication. Many medications reduce the flow of saliva as a side effect and this leads to pathological changes in the oral environment. Therefore, regular monitoring of the patient’s medication is necessary. Clinical symptoms of dry mouth appear as gingival changes, dry mucous membranes, thickened saliva, less saliva and small visible cracks in the lips, and possible burning sensation. Often the reduced salivary flow is also associated with halitosis. However, the co-factors for halitosis – primarily periodontal diseases – have to be considered The diagnostic strategies and the necessary therapeutic measures are discussed.

Zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) w obrębie jamy ustnej

Human Papillomavirus (HPV) infection in the oral cavity

Z Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu: lek. med. Edyta Lelonek

Z Katedry i Zakładu Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu: lek. dent. Michał Biały

Z Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu: dr hab. n. med. Małgorzata Inglot

Słowa kluczowe: HPV, zakażenia, jama ustna

Zakażenia HPV są najbardziej powszechną infekcją przeno­szoną drogą płciową i stanowią istotny problem epidemiolo­giczny na świecie. Szacuje się, iż zakażenia HPV mogą odpo­wiadać za rosnącą zachorowal­ność na raka jamy ustnej i gar­dła. Do zmian obserwowanych w obrębie jamy ustnej wywoły­wanych przez HPV zaliczane są m.in.: brodawki zwykłe, bro­dawczaki płaskokomórkowe, kłykciny kończyste oraz choro­ba Hecka.

Key words: HPV, infections, oral cavity

HPV infections are the most frequent sexually transmitted diseases and a major epidemiological problem in the world. HPV infections may be responsible for increasing number of oral and throat cancers. HPV-associated oral lesions include among others: oral warts, squamous papillomas, condyloma acuminata and Heck’s disease.

Szybka odbudowa zwarcia z zastosowaniem kompozytu

Fast reconstruction of occlusion site with application of composite

Z prywatnej praktyki w Warszawie: lek. stom. Tomasz Fałkowski

Słowa kluczowe: odbudowa zwarcia, kompozyt, relacja centralna, proteza szkieletowa, leczenie protetyczne

Przedmiotem poniższego opisu przypadku jest kilkuetapowa rekonstrukcja zwarcia za pomocą kompozytu. Odbudowę przeprowadzono w oparciu o ustaloną relację centralną. Leczenie zostało połączone z poprawą harmonii uśmiechu. Jako uzupełnienie leczenia zastosowano pojedynczą koronę kompozytową i protezę szkieletową.

Key words: fast reconstruction, composite, central relation, partial denture, prosthetic treatment

A subject of the following case study was multi-stage reconstruction of a bite using composite. Reconstruction was performed on the established central relation. The treatment has been linked with the improvement in the harmony of the smile. As supplementing the treatment a single composite crown and a partial denture were used.