Stomatologia Współczesna
nr 5-6, 2020
Badanie metalograficzne oraz analiza składu chemicznego po powtórnych przetopach dentystycznego stopu chromowo-kobaltowego
Igor Wojciechowski, Mariusz Pryliński
Ocena poziomu lęku związanego z pandemią SARS-CoV-2 wśród polskich studentów stomatologii i lekarzy stażystów
Magdalena Papuga, Marcelina Koteluk, Katarzyna Skośkiewicz-Malinowska, Tomasz Staniowski
Stomatologiczne zabiegi higieniczne realizowane u dzieci i młodzieży niewidomych i niedowidzących a stan higieny jamy ustnej
Marzena Bielas, Bartosz Liweń, Maria Borysewicz-Lewicka, Karolina Gerreth
Szczepienia przeciwko COVID-19 – fakty i mity
Agnieszka Baumann, Justyna Grudziąż-Sękowska
Specyfika rehabilitacji protetycznej pacjentów z cechami zespołu Kelly’ego – przegląd piśmiennictwa
Magdalena Potoczny-Skrzyńska
Terapia fotodynamiczna – założenia teoretyczne. Czym jest, jak działa?
Marcin Siemiątkowski
Od długich włókien do nanowłókien: ewolucja stosowania włókien w stomatologii
Rozmowa z prof. Pekka Vallittu, Finlandia New Generation Short Fibre-Reinforced Composite Restorations of the Posterior Dentition
Márk Fráter DMD, András Forster DMD
Regulamin ogłaszania prac w „Stomatologii Współczesnej”
Streszczenia
7-16 Praca naukowo-badawcza
Igor Wojciechowski, Mariusz Pryliński
Badanie metalograficzne oraz analiza składu chemicznego po powtórnych przetopach dentystycznego stopu chromowo-kobaltowego
Metallographic tests and analysis of the chemical composition after multiple remelting of a dental chrome-cobalt alloy
Słowa kluczowe: dentystyczne stopy chromowo-kobaltowe, skład chemiczny, badania metalograficzne
Key words: dental chrome-cobalt alloys, chemical composition, metallographic tests
Streszczenie
Przedmiotem badań był dentystyczny stop chromowo-kobaltowy Biosil f (Niemcy). Do badań przygotowano 7 rodzajów próbek wykonanych z dentystycznego stopu chromowo-kobaltowego po różnych przetopach w celu wykonania obserwacji metalograficznych na przekrojach wzdłużnych próbek oraz określenia procentowego udziału porów w strukturze. Do badań wykonano następujące próbki: stop nowy – 1-krotnie topiony, stop 2-krotnie topiony, stop 3-krotnie topiony, stop 4-krotnie topiony, ⅔ stopu nowego ⅓ stopu przetopionego, ⅓ stopu nowego ⅔ stopu przetopionego, ½ stopu nowego ½ stopu przetopionego. Podczas obserwacji metalograficznych za pomocą mikroskopów optycznych: Stemi2000C (Zeiss) i Eclipse L150 (Nikon) wykazano brak wad powierzchniowych. Nie zaobserwowano odchyleń w kształcie ani w wymiarach odlanych próbek. Natomiast obserwacje na zgładach nietrawionych oraz zgładach trawionych ujawniły charakterystyczną strukturę odlewniczą dla odlewniczych stopów chromowo-kobaltowych. Procentowy udział porów w strukturze po przetopieniach był stabilny. Analiza składu chemicznego wykazała, że we wszystkich przetapianych stopach zawartość kobaltu występuje na poziomie około 64% oraz chromu 28% jako głównych składników stopu, jak również dodatków stopowych: molibdenu około 5% i krzemu 1%. Zachodzące zmiany w składzie chemicznym przetapianych stopów mieszczą się dla wszystkich składników chemicznych w średniej granicy 1%, dlatego można stwierdzić, że nie uległ on zmianom i jest zgodny ze składem, który podaje producent.
Abstract
The subject of the survey was a chrome-cobalt alloy, used in dentistry, Biosil f (Germany). In order to carry out the survey properly, there were seven different samples prepared to examine if the remelting process has an influence on the formation of roughness on the intersection of the samples. In order to complete the experiment properly the following samples were prepared: the brand new alloy sample, the alloy remelted twice, the alloy remelted three times, the alloy remelted four times, and the amalgamation of both two third of the brand new alloy with one third of the remelted alloy, one third of the new alloy and two third of the remelted alloy, one second of the new alloy and one second of the remelted alloy. Metallographic observations were conducted with the use of the microscopes, Stemi2000C (Zeiss) and Eclipse L150 (Nikon). In the result no surface faults were found. No deviation was noticed considering the size of the molded samples. However, the characteristic structures were spotted on the etched and unetched edges of the metallographic samples after having completed the molding process. The percentage amount of the pores and voids spotted on the surface structure was within the standard deviation.
17-23 Praca naukowo-badawcza
Ocena poziomu lęku związanego z pandemią SARS-CoV-2 wśród polskich studentów stomatologii i lekarzy stażystów
Assesment of the level of anxiety related to the SARS-CoV-2 pandemic among polish dentistry students and trainees
Słowa kluczowe: SARS-CoV-2, COVID-19, studenci stomatologii, lęk, pandemia
Key words: SARS-CoV-2, COVID-19, dentistry students, fear, pandemic
Streszczenie
Pandemia COVID-19 szybko objęła swoim zasięgiem cały świat, zmieniając funkcjonowanie całej służby zdrowia, w tym działalność stomatologów i proces dydaktyczny na polskich uczelniach medycznych.
Celem pracy było określenie poziomu lęku wśród studentów stomatologii w okresie zagrożenia epidemicznego związanego z pandemią SARS-CoV-2 względem wykonywania procedur stomatologicznych w bezpośrednim kontakcie z pacjentem, jak również określenie poziomu satysfakcji z zajęć dydaktycznych prowadzonych w formie zdalnej.
Czynności związane z produkcją dużej ilości aerozolu wodno-powietrznego, czyli skaling maszynowy i szlifowanie koron zębów pod prace protetyczne wywoływały wśród ankietowanych największy lęk. Studenci stomatologii szczególnie obawiają się kontaktu z personelem medycznym mogącym mieć bezpośredni kontakt z osobami zakażonymi SARS-CoV-2 oraz w 66,4% są niezadowoleni z prowadzenia zajęć klinicznych w formie zdalnej.
Na zwiększenie poziomu lęku wśród studentów i stażystów stomatologii wpływa przede wszystkim brak merytorycznych informacji odnośnie sposobu ochrony przed zakażeniem oraz odsunięcie od wykonywania czynności w bezpośrednim kontakcie z pacjentem.
Abstract
COVID-19’s pandemic has rapidly spread around the World. It has changed performance of whole health care system, including dentistry services and educational process on polish medical universities. Both dental practitioners and dentistry students begin perceive their everyday duties differently.
The aim of this study was to examine level of anxiety and fear related to carrying out various dental procedures and contacting with patients according higher epidemic risk during SARS-CoV-2’s pandemic. As well as, examination of satisfaction’s rate according to educational process which was executed via Internet.
Among dental procedures, those attributed to production of high amount of water-air aerosol, such as mechanical scaling and tooth preparation for prosthetic restorations are marked by highest level of fear and anxiety. Dentistry students were especially feared of contact with health care workers which might have direct contact with people suffering from SARS-CoV-2. 66,4% of them were dissatisfied by carrying out on-line clinical classes.
The lack of substantive information according to the way of protection against COVID’s infection and separation from direct contact with patients are the main factors which increased the level of fear among dental students and trainees.
24-30 Praca naukowo-badawcza
Marzena Bielas, Bartosz Liweń, Maria Borysewicz-Lewicka, Karolina Gerreth
Stomatologiczne zabiegi higieniczne realizowane u dzieci i młodzieży niewidomych i niedowidzących a stan higieny jamy ustnej
Dental hygiene procedures in blind and partially sighted children and adolescents and their oral hygiene status
Słowa kluczowe: niedowidzący, niewidomi, higiena jamy ustnej
Key words: visually impaired, blind, oral hygiene
Streszczenie
Wstęp. Osoby z obniżoną sprawnością, w tym także niewidome i słabo widzące, zaliczane są do grupy wysokiego ryzyka chorób jamy ustnej. Częściej odnotowuje się w tej populacji, w porównaniu do osób ogólnie zdrowych, niezadowalające stomatologiczne zachowania prozdrowotne oraz gorszą higienę jamy ustnej.
Cel. Celem pracy było dokonanie oceny stanu higieny jamy ustnej oraz systematyczności wykonywania stomatologicznych zabiegów higienicznych u dzieci i młodzieży niewidomej i słabo widzącej.
Materiał i metody. Badanie kliniczne zostało przeprowadzone wśród 117 uczniów niewidomych i słabo widzących uczęszczających do Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Owińskach koło Poznania i dotyczyło stanu higieny jamy ustnej określonego przy użyciu wskaźnika OHI-S. Natomiast badanie socjomedyczne wykonano wśród 118 rodziców/opiekunów dzieci. Pytania kwestionariusza ankiety dotyczyły systematyczności wykonywania zabiegów higienicznych w obrębie jamy ustnej, pomocy udzielanej przez opiekunów podczas procedury, rodzaju szczoteczki wykorzystywanej do czyszczenia zębów oraz stosowania dodatkowych środków do poprawy higieny jamy ustnej. Na prowadzenie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej przy Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (1291/06), dyrekcji ośrodka, rodziców/opiekunów, nauczycieli/wychowawców. Do analizy statystycznej wyników wykorzystano test U Manna-Whitneya, test różnic między dwoma wskaźnikami struktury oraz program Statistica v12.
Wyniki. Na podstawie badania socjomedycznego ustalono, iż jedynie 13,56% dzieci i młodzieży uzyskiwało pomoc rodzica/opiekuna przy myciu zębów. Badanie kliniczne stanu zdrowia jamy ustnej wykazało istotną statystycznie różnicę pomiędzy grupą dziewczynek i chłopców z uzębieniem stałym w odniesieniu do wskaźnika płytki bakteryjnej (DI-S) (p = 0,0338) oraz wskaźnika higieny (OHI-S) (p = 0,0333).
Wnioski. Przeprowadzone badania kliniczne i socjomedyczne wskazują na znaczne potrzeby z zakresu profilaktyki chorób jamy ustnej w populacji badanych pacjentów z niepełnosprawnością sensoryczną (niedowidzących i niewidomych). Konieczne jest opracowanie i wprowadzenie stomatologicznego programu edukacyjnego zarówno dla samych pacjentów, ich rodziców/opiekunów, jak i nauczycieli/wychowawców dotyczącego zasad przestrzegania właściwej higieny jamy ustnej.
Abstract
Introduction. People with disabilities, including those with partial and complete blindness, are in the group which is at high-risk of oral diseases. In this population, as compared to healthy people, unsatisfactory dental health-promoting behavior and poorer oral hygiene are more common.
Aim. The aim of the study was to evaluate the condition of the oral cavity hygiene and the regularity of dental hygiene procedures performed in blind and partially sighted children and adolescents.
Material and methods. The clinical study was conducted among 117 blind and partially sighted students attending the Special School and Educational Center for Blind Children in Owinska near Poznan, and concerned the oral hygiene status determined with the use of the OHI-S index. On the other hand, the socio-medical survey was conducted among 118 parents/guardians of children. The questions in the questionnaire concerned the regularity of oral hygiene procedures, the help provided by caregivers during the procedure, the type of toothbrush used to clean the teeth, and the use of additional measures to improve oral hygiene. The research was approved by the Bioethics Committee at the Poznan University of Medical Sciences in Poznan (1291/06), the Director of the Center, parents/guardians, teachers/educators. The Mann-Whitney U test, the test of differences between two structure indices and the Statistica v12 program were used for statistical analysis of the results.
Results. Based on the socio-medical study, it was found that only 13.56% of children and adolescents received help from a parent/guardian when brushing their teeth. A clinical examination of the oral health showed a statistically significant difference between the group of girls and boys with permanent dentition in relation to the Simplified Debris Index (DI-S) (p = 0.0338) and the oral hygiene index (OHI-S) (p = 0.0333).
Conclusions. The conducted clinical and socio-medical studies indicate significant needs in the field of prophylaxis of oral cavity diseases in the population of patients with sensory disabilities (visually impaired and blind). It is necessary to develop and implement a dental educational program for both the patients themselves, their parents/guardians and teachers/educators regarding the principles of proper oral hygiene.
31-38 Praca przeglądowa
Agnieszka Baumann, Justyna Grudziąż-Sękowska
Szczepienia przeciwko COVID-19 – fakty i mity
Vaccinations against COVID-19 – facts and myths
Słowa kluczowe: szczepionka, mechanizm działania, mRNA, Comirnaty, COVID-19 Vaccine Moderna, SARS-CoV-2, fałszywe informacje
Keywords: vaccine, mechanism of action, mRNA, Comirnaty, COVID-19 Vaccine Moderna, SARS-CoV-2, fake news
Streszczenie
Podejmowane próby leczenia COVID-19 nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Dzięki wynikom wieloletnich badań nad technologią mRNA, nakładaniu się faz badań klinicznych, przeprowadzaniu oceny etapowej oraz przyspieszeniu procesu rejestracji udało się opracować skuteczną i bezpieczną szczepionkę w czasie krótszym niż rok. Uodpornienie około 70% populacji pozwoli na wytworzenie odporności zbiorowiskowej. W konsekwencji zostanie zatrzymane rozprzestrzenianie się wirusa na masową skalę. W artykule opisano mechanizmy działania szczepionek, które będą potencjalnie dostępne na terenie Unii Europejskiej. Ponadto przedstawiono szczegółowe informacje dotyczące szczepionek opartych na mRNA, które są stosowane w Polsce oraz zdementowano najpopularniejsze fałszywe informacje.
Abstract
Attempts to treat COVID-19 have not brought the expected results. Thanks to the conclusions of many years of research on mRNA technology, overlapping phases of clinical trials, conducting a rolling review and accelerating a registration process, it was possible to develop an effective and safe vaccine in less than a year. Immunization of about 70% of the population will result in herd immunity. As a consequence, massive spread of the virus will be stopped. The article describes the mechanisms of action of vaccines that will be potentially available in the European Union. In addition, detailed information on mRNA-based vaccines that are used in Poland was presented and the most popular fake news was rectified.
39-43 Praca przeglądowa
Magdalena Potoczny-Skrzyńska
Specyfika rehabilitacji protetycznej pacjentów z cechami zespołu Kelly’ego – przegląd piśmiennictwa
Specificity of prosthodontic rehabilitation of patients with Anterior Hyperfunction Syndrome – a literature review
Słowa kluczowe: zespół kombinowany Kelly’ego, protezy ruchome, zrównoważona okluzja
Key words: combination syndrome, distal extension – RPD, balanced occlusion
Streszczenie
Praca prezentuje specyfikę leczenia protetycznego pacjentów z cechami zespołu kombinowanego Kelly’ego (combination syndrome CS, Anterior Hyperfunction Syndrome AHS). Zespół kombinowany Kelly’ego obejmuje szereg niekorzystnych zmian podłoża protetycznego, takich jak utrata kości wyrostka zębodołowego w przednim odcinku szczęki połączona ze zmianami przerostowymi i zanikowymi w różnych kwadrantach kości szczęki i żuchwy. Jest to trudna sytuacja protetyczna wymagająca dużego doświadczenia i zaawansowanych umiejętności zespołu stomatologicznego. Konwencjonalne metody leczenia protezami całkowitymi szczęki i częściowymi protezami żuchwy nie zawsze są optymalnym rozwiązaniem satysfakcjonującym pacjenta. Leczenie implantoprotetyczne, rekomendowane jako terapia przyczynowa, ze względu na zły stan wyrostków zębodołowych jest wymagające i nie zawsze daje pozytywny rezultat terapeutyczny. Warunkiem niezbędnym do długoterminowego sukcesu terapii jest zawsze obustronnie zrównoważona okluzja. Każdy pacjent z bezzebną szczęką i brakami skrzydłowymi w żuchwie wymaga częstych wizyt kontrolnych celem wczesnej profilaktyki destrukcji tkanek pola protetycznego.
Abstract
The goal of this paper was to present specificity of prosthodontics treatment of patients with Combination Syndrome based on literature review. The combination syndrome consists of severe anterior maxillary resorption combined with hypertrophic and atrophic changes in different quadrants of maxilla and mandible. Conventional methods of treatment with full dentures for maxilla and distal extension – RPD for mandible are not always the optimal solution that satisfies the patient. Dental implant treatment is also demanding due the maxillary and mandible bone resorption. The key ingredient for a long term successful treatment of patients with CS is always bilaterally balanced occlusion. Each patient with a completely edentulous maxilla and partially edentulous mandible with preserved anterior teeth needs frequent recalls for early prevention of development of Anterior Hyperfunction Syndrome.
44-47 Praca przeglądowa
Marcin Siemiątkowski
Terapia fotodynamiczna – założenia teoretyczne. Czym jest, jak działa?
Photodynamic therapy – theoretical assumptions. What is it? How does it work?
Słowa kluczowe: terapia fotodynamiczna, fotouczulacz, laser, LED
Key words: photodynamic therapy, photosensitizer, laser, LED
Streszczenie
Rozwój nowych technologii obecny jest również w naukach medycznych. Jedną z form leczenia, w której w ostatnim czasie dokonał się duży postęp, jest terapia fotodynamiczna. To mało inwazyjna, bezpieczna forma leczenia pacjentów. Celem pracy było przedstawienie jej założeń teoretycznych.
Abstract
The development of new technologies is also present in medical science. One of the treatment methods that recently has achieved great progress is the photodynamic therapy. It is a minimally invasive and safe method of treating patients. The aim of the article was to present its theoretical assumptions.
